Bölüm "Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı" için listeleme
Toplam kayıt 121, listelenen: 101-120
-
Sünnet'te ezan telakkisi -Kütüb-i Semâniyye özelinde-
(Hitit Üniversitesi, 2021)Bu çalışma, ifade etmiş olduğu anlam açısından İslâm medeniyetinde belirgin bir özellik taşıyan ezanın hadis kaynaklarında "Kütüb-i Semâniyye özelinde" ele alınış durumunu konu almaktadır. Bir giriş ve üç bölümden oluşan ... -
Sünnet'te medeniyet inşası
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016)Bu çalışma, Hz. Peygamber'in inşa ettiği sünnet medeniyetini konu almaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde, medeniyet inşasında temel rol üstlenen ailenin, sünnet marifetiyle şekillenişi ortaya konmaktadır. İkinci bölümde, ... -
Şah Velî Ayıntâbî’nin Atvâr-ı Seb‘a Risalesi (metin-tahlil)
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017)Şah Velî Ayıntâbî (ö. 17 Şaban 1013/8 Ocak 1605), 16. yüzyılın önemli bir kısmı ve 17. yüzyılın başını kapsayan dönemde yaşamış mutasavvıf bir şair ve yazardır. Kendisi bir Halveti şeyhi olan Ayıntâbî, müridlerini irşad ... -
Şeyh Safvet'in Tasavvuf Dergisi'ndeki yazılarında tasavvufî kavramlara bakışı
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012)Şeyh Safvet ismiyle tanınan Mustafa Safvet (Yetkin) Efendi (ö. 1950), Osmanlı’nın son dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında milletvekilliği de yapmış, tasavvufî çevrelerde önemli bir sima olarak kabul edilen mutasavvıfl ... -
Şeyhülislam Ebussuûd Efendi' nin kelâmî görüşleri
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018)Tarihsel süreçte Kelam ilmi farklı sistematik ekoller yoluyla gelişimini sürdürmüştür. Mutezile, Eş'arîlik ve Mâtürîdîlik farklı yorum yöntemleriyle kendi tarzlarını oluşturmuşlardır. Bu bağlamda kelam ilmi, bu ekoller ... -
Şeyhülislâm Sun'ullah Efendi'nin hayatı ve eserleri (Fetâvâ Sun'ullah Efendi çerçevesinde)
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019)Bu tez 16. yy Osmanlı Şeyhülislâmlarından olan Sun’ullah Efendi’nin yaşadığı dönemin tarihsel arka planı, Sun’ullah Efendi’nin hayatı, eserleri ve fetvalarının çevrim yazısı konularını kapsamaktadır. Araştırma giriş ve iki ... -
Taberî ve Mâturîdî tefsirlerinin nesh meselesine yaklaşımları açısından mukayesesi-
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013)Bu çalışma, hicrî VI. yüzyılın başında yaşamış Taberî ve Mâturîdî'nin nesh meselesine dair yaklaşımlarını ele almaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde tefsir ilminde önemli ve tartışmalı bir konu olan nesh meselesinin, Taberî ... -
Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Osmanlı müelliflerinin mezhep algısı
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017)Çalışmamızın giriş kısmı ve birinci bölümlerinde Osmanlı Devleti'nin son dönemi ile Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında, müelliflerin yaşadığı dönemin sosyo-kültürel ve siyasi olayları gözden geçirildi. Avrupa'da meydana ... -
Tarihselci metodoloji ekseninde nübüvvetin delillendirilmesinin imkânı
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020)Kelam ilmi, İslam akaidini temellendirmek için ortaya çıkmış bir ilimdir. Bunu yaparken kendi sistematiği dâhilinde deliller kullanır. Bu delilleri de aklî ve naklî diye iki ana kategoride yapmaktadır. Bu delillerden naklî ... -
Tarihselcilik tartışmaları bağlamında Halku'l Kur'an
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019)Tezin konusunu tarihselcilik ve Halku'l Kur'an oluşturmaktadır. Öncelikle konu ile ilgili kaynak taraması yapıldı. Daha sonrasında tarihselciliğin ortaya çıkışı ve çağlara göre gelişim süreçleri incelendi. Tarihselcilik ... -
Tasavvufta iç tenkit geleneği: İmam-ı Rabbânî’nin Mektûbâtı örneği
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016)İkinci bin yılın yenileyicisi olarak adlandırılan ve Nakşibendiyye tarikatının Müceddidiyye kolunun nispet edildiği İmam-ı Rabbânî, Mektûbât’ında tasavvufî hallere dair malumat verir. Müridlerine gönderdiği bu mektuplar ... -
Tasavvufta iç tenkit geleneği; Marifetnâme örneği
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017)Tasavvuf hâl ilmidir. Sûfiler yaşadıklarını her ne kadar kelimelerle ifade etseler de tasavvufun gerçek bilgisine ancak onu yaşayanlar ulaşabilirler. Tasavvuf ve sûfi kavramları, Kur'an-ı Kerim'de lafzen bulunmasa da Hz. ... -
Tasavvuftaki 'kemâl' kavramına kıyaslamalı bir analiz: Jung'un 'bireyleşme' kavramı
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019)Yüzlerce yıllık bir geçmişe dayalı tasavvufî öğreti, bireyi kemâle erdirmek amacıyla ortaya koyduğu ilkelerle sistematik bir yapıdır. İslamiyet çatısı altında var olan bu yapı Müslüman bireylerin kendilerine ve hayatlarına ... -
Tecrîdü'l-itikâd ve şerhleri bağlamında Tûsî'nin kelam anlayışı
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020)Nasîruddîn Tûsî'nin bir dönem ilim dünyasına damga vuran kelam eseri Tecrîdü'l-itikâd ve şerhleri üzerinde çalışılmayı hak eden eserlerdir. Bu çalışmada Tecrîdü'l-itikâd ve şerhleri özelinde Tûsî'nin usûl-i selâseye dair ... -
Tefsir literatürü çerçevesinde peygamberlerin İsmeti –Dâll, Vizr Kelimeleri ve Na’ce meselesi bağlamında-
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017)Bu çalışma, 'peygamberlerin günahtan korunmuş' olduklarını ifade eden ve bu anlamıyla da kurumsallaşan ismet kavramını, tefsir literatürü çerçevesinde incelemektedir. Girişle birlikte iki bölümden oluşan bu çalışmanın, ... -
Tevhit mesajı özlü Kur'an tefsiri'nin değerlendirilmesi
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018)Tezimiz; sîret-nüzul ve bağlam bilgisi eksenli Kur'an yorumunu esas alan Tevhit Mesajı Özlü Kur'an Tefsiri adlı eserin incelendiği betimleyici bir tezdir. Çalışmamızda, müelliflerin bu iddiasının yöntem olarak eserde ... -
Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde Kemal Tahir'in yeri
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013)Seçmiş olduğumuz konu başlığı Anadolu insanını ve Anadolu Siyaseti’nin yaşamış olduğu süreci anlamamız açısından önemlidir. “Anadolu Yerliliği” terimi ile ifade etmeye çalıştığımız husus, modernleşme ve/ya batılılaşma ... -
XVI ve XVII. yüzyıllarda Osmanlı toplumunda yazılan Atvâr-ı Seb'a eserlerinin mukayeseli değerlendirilmesi
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017)Mutasavvıflara göre insanın bu âlemdeki fiziki oluşum ve gelişimi doğum ile baş-ladığı gibi insanın manevi seyri de "vilâdet-i sânî/ikinci doğum" denilen doğumla başla-maktadır. Sâlik, bu doğumla sûfî ıstılahında veled-i ... -
Yeni İlm-i Kelam dönemi ruh anlayışı
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020)Ruh, bütün dinlerin hakkında görüşler sundukları bir olgudur. İslam dini ise ruh hakkındaki görüşlerini felsefî, tasavvufî ve kelamî bir söylem ile ifade etmişir. Böylece üç farklı temel ruh anlayışı oluşmuştur. Bu ... -
Yûnus Sûresi örneğinde Arap dilinde sâlim ve mükesser çoğullar
(Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018)Bu çalışma Arap dilbilimi ve kaynakları açısından Arapça nahiv ilminin temel konularından biri olan cemi sâlim (düzenli çoğul) ve cemi mükesserleri (düzensiz çoğul) incelemektedir. Bu incelemeye Arapçadaki anlam örgüsünü, ...