M.Ö. 13. yüzyılda Kargamış Krallığında görevli iki Hitit memuru: mâr šarri (DUMU.LUGAL) ve LÚkartappu

Abstract

M.Ö.13. yüzyılda Kargamıš Krallığı, Hitit Devleti’nin Suriye’deki en önemli vassali aynı zamanda da Suriye’deki Hitit yönetiminin merkeziydi. Hitit Devleti’nin Suriye’de hakim olduğu bölgeler üzerinde, Kargamıš kralı doğrudan doğruya kontrol yetkisine sahiptir. Bu çağda iletişimin yavaşlığından ve Hitit bölgesinin merkezinden dışarı olan hareketlerin kış aylarında sert bir şekilde engellenmesi gerçeğinden hareketle; Hitit idari sistemini Suriye’de birebir uygulamak amacıyla, Kargamıš Krallığı’na IV.Tudhaliya tarafından çok sayıda üst düzey memur atanmıştır. Kendilerine yüksek payeler verilmiş Suriye-Hitit bürokrasisinin içinde değerlendirilmesi gereken bu görevlilerden, belgelerde en sık adı geçenler mâr šarri (DUMU.LUGAL) ve LÚkartappu unvanlı görevlilerdir. Hattuša, Ugarit ve Emar’dan ele geçen belgelere göre, söz konusu görevlilerin çoğunlukla Hitit kralı tarafından, özel olarak politik ve idari görevleri gerçekleştirmek için Suriye’ye gönderildikleri anlaşılmaktadır. Söz konusu görevlilerin, günümüzde devletlerin dış politikaları konusunda donanımlı büyükelçiler ile karşılaştırabileceğini düşünüyoruz.

In the 13th century B.C. Kargamıš Kingdom was the most important vassal and the center of Hittite administration in Syria. Kargamıš King had the directcontroling authority on the Syrian section of Hittite State. In view of slower communications and the diffucult travel conditions in and out of the Hittite central during Winter season, a large number of high ranking officials were appointed by King Tudhaliya IV to the Kargamıš Kingdom so as to impliement Hittite administrative system in Syria. Among Syrian-Hittite high ranking bureaucracy, the most frequent officials are those with the title mâr šarri (DUMU.LUGAL) and LÚkartappu. According to documents discovered in Hattuša, Ugarit and Emar, these officials were offen appointed by the Hittite King with special political and administrative missions in Syria. These missions can be compared to the rank of ambassador experienced in administaring foreign policies of contemporary states.