Üreme çağındaki kadınların acil kontrasepsiyon ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları

Abstract

Amaç: Bu çalışma Üreme Çağındaki (15-49 yaş) kadınların acil kontrasepsiyona ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel türdeki çalışmanın evrenini Çorum il merkezinde yaşayan 15-49 yaş arası üreme çağındaki tüm kadınlar, örneklemini ise basit rastgele örneklem yöntemiyle seçilen, gönüllü olarak çalışmaya katılmayı kabul eden 179 kadın oluşturdu. Örneklem büyüklüğünün hesaplanmasında power analizi (%80) yöntemi kullanıldı. Çalışmanın verileri literatür incelenerek araştırmacılar tarafından hazırlanan 16 maddelik anket formu kullanılarak toplandı. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 23.0 istatistik paket programında değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, Ki-kare ve Fisher’in Kesin Testi kullanıldı. Bulgular: Çalışmamızda yaklaşık olarak her iki kadından birisi (%52.5) halen bir aile planlaması yöntemi kullanmakta ve bu kadınların çoğu (%72.3) halen modern kontraseptif yöntemleri kullanmaktadır. Çalışmamızda kadınların acil kontrasepsiyon ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları incelendiğinde; her dört kadından üçünün (% 74.9) acil kontrasepsiyonun tanımını bildiği; her dört kadından üçünün (%78.6) daha önce 2 ve daha fazla kez acil kontrasepsiyon yöntemi kullandığı; yaklaşık her on kadından sekizinin (%85.5) acil kontrasepsiyonun hangi durumlarda kullanıldığını bildiği belirlendi. Çalışmamızda kadınların eğitim seviyesi arttıkça acil kontrasepsiyon terimini bildiğini ifade eden (p=0.015) ve acil kontrasepsiyon yöntemlerini kullandığını belirten kadınların sayısının arttığı belirlendi (p=0.001). Ayrıca açalışmada kadınların ve eşlerinin eğitim seviyesi ve kadınların gelir seviyesi arttıkça acil kontrasepsiyon terimini duyan kadınların sayısının arttığı belirlendi (p=0.01, p=0.004 ve p=0.024). Sonuç: Bu bulgular, incelediğimiz toplulukta acil kontrasepsiyon ihtiyacının mevcut olduğunu ancak yöntem hakkında yeterli bilginin olmadığını göstermektedir. Bu nedenle özellikle düşük eğitim seviyesine sahip kadın ve erkekler ile düşük sosyoekonomik seviyedeki kadınların AKY hakkında bilgilendirilmesi ve bu yöntemlere ulaşımın kolaylaştırılması önerilir.