Finansal bilgi manipülasyonu ve manipülasyon tespitine yönelik BIST'te bir uygulama

Abstract

Finansal Bilgi Manipülasyonu: işletmenin performansını olduğundan farklı göstermek için yöneticiler tarafından finansal bilgilerin değiştirilmesi, işletme çıkarları için piyasaya yanlış yanıltıcı haberler sunulması şeklinde tanımlanabilir. İşletmelerin mali yapısı, performansları ve nakit akışları hakkında bilgi veren finansal tabloların doğruluğu, şeffaflığı, güvenirliği karar vericiler açısından oldukça önem arz etmektedir. Ancak zaman zaman finansal tablolarda yapılan manipülasyonlar tablolarda yer alan bilgilerin gerçeği yansıtmaması sonucunu doğurmaktadır. Gerçeği yansıtmayan, manipüle edilmiş bu bilgiler ise finansal bilgi kullanıcıları ve tüm toplum üzerinde önemli etkilere sahiptir. Bu amaca yönelik olarak çalışmada; finansal bilgi manipülasyonu, nedenleri, teknikleri ve sonuçları hakkında genel bilgilere yer verilmiş, manipülasyonun tahminine yönelik bir analiz gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda çalışma üç bölümden oluşturulmuştur. Birinci bölümde, finansal tablo kavramından, özelliklerinden, çeşitlerinden bahsedilmiş, finansal bilgi, finansal bilgi kullanıcıları, finansal bilgi kaynakları hakkında genel bilgilere yer verilmiştir.İkinci bölümünde ise; finansal bilgi manipülasyonu, manipülasyona başvurma nedenleri, yöntemleri, manipülasyonun önlenmesinde kullanılan teknikler ele alınmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise, hisse senedi Borsa İstanbul'da (BIST) işlem gören imalat sektöründeki firmaların manipülasyon uygulamalarını tahmin etmek amacıyla literatürde çok kullanılan yöntemlerden biri olan Beneish modeli kullanılmıştır. Analiz sonucunda 131 şirketten 18 şirketin manipülasyon yaptığı yönünde bulgulara ulaşılmıştır.

Manipulating the Financial Information: It can be defined as a financial information exchange, done by the directors, on the purpose of showing the company's performance more than it is; or releasing baseless and fake news upon the market for it's own good. The concept of reliability, transparency and honesty of the statements which inform on cash flows, financial situation and performance of the companies are quite significant for the decision makers. However, the manipulations sometimes cause false information on the statements. The manipulated information, which does not reflect the truth, significantly effects the financial information users and the public over them. n this study, general information is placed on financial information manipulation; it's causes, techniques and results; and also an analysis is performed which is on the prediction of manipulation. In this context, the study comprises 3 parts. In the fist part; financial statements, their features and types are mentioned and also there is given some information, financial information resaurces. In the second part of the study, financial information manipulation, the reasons for applying manipulation, ways of manipulation and techniques to prevent manıpulation are stated. In the final part of the study, ''Beneish Model'', commonly used in literature with the aim of predicting the manipulation use of companies in manufacturing sector, is used in Istanbul stock Exchange. According to the findings as the result of this analysis, it can be said that 18 out of 131 companies use manipulation. Key words: Manipulation, Financial Information Manipulation, Beneish Model.