التفسير اإلشاري بين الروعة والبدعة

Abstract

خلاصة: ما تدبرَه المسلمُ ظهرَتْ لهُُ َّالقرآنُ الكريمُ كتابُ اللهِ الخالدُ الذي لاتنقض ي عجائبُه؛ فكل لها تعلقٌ ٌ خفية ٌمعانٍ رائعة مثلَ هذهِ نَ الكرامُ يستنبطو ُ بالظاهرِ امَّا بالاشارةِ أو الاشتراك... وهذهِ المعاني تسمَّى بالتفسيرِ الاشاري؛ وكانَ الصحابة المسلمينَ َ إلى جوازِ التأويلِ بها. لكنَّ أعداءَ الإسلامِ جهلة ُ الصحيحة ُ الإشاراتِ التي أرشدَت الأدلة َ استغلوهُ أسوأ ً لاتعلقَ لها بالقرآنِ؛ ممَّا دفعَ العلماءَ للوقوفِ أمامَهم تحريمِه سدا ً استغلالٍ؛ فقالوا في القرآنِ بأهوائِهم معانٍ بَعيدة تمنعُ السفهاءَ مِنَ العبثِ. ً للشريعة، لكنَّ غلبَ المفسرينَ أجازوهُ ووضعوا له شروطا ً للذريعةِ وحفظاُ. .ُ

Müslüman Kur'an-ı Kerîm'i her okuduğunda ve üzerinde düşündüğünde yeni ve harika anlamlar keşfeder. Bu anlamlar, metnin zahirine, muteber bağlantı çeşitlerinden birisi aracılığıyla sıkıca bağlıdır. İşte Kuran ayetlerinden bu şekilde çıkarılan anlamlar, İşârî Tefsir diye isimlendirilen tefsir türünü oluşturmuştur. Sahabe-i Kirâm da sağlam delillerin cevaz verdiği sınırlar dâhilinde ayetlerden bu tür işâri anlamları çıkarıyorlardı. Ne yazık ki İslam düşmanları ve Müslümanlardan bazı cahiller bu konuyu en kötü şekilde istismar ettiler. Heva ve heveslerine dayanarak Kuran ayetlerinden Kuran metniyle ilgisiz, uzak ve olmadık anlamlar çıkardılar. Bu durum, Allah'ın dinini korumak ve ona gelebilecek zararları önlemek amacıyla İslam âlimlerinin bu kişilerin karşısına dikilmeleri ve İşari Tefsir'i tamamen haram saymalarına neden olmuştur. Bununla birlikte Tefsir âlimlerinin büyük çoğunluğu İşârî Tefsir'e cevaz vermiş, ancak yetkisiz ve kötü niyetli kişilerin istismarını önlemek amacıyla da uyulması gerekli şartlar ve kriterler koymuşlardır.

Muslims discover new and wonderful inferences whenever they read the Koran and think on it. These inferences are tightly connected to the apparent part of the text by one of the reliable connection kinds. Inferences obtained by this way, constitute the tafsir type which is called Ishari Tafsir (Implied Tafsir). Prophet Mohammad’s close friends also made out these kinds of implicit meanings from the Koran verses within the border of true evidences. Unfortunately, the enemies of Islam and some ignorant Muslims badly exploited this tafsir type. By their sinful desires and whims they made unlikely inferences from the Koran verses. These attempts caused Islamic Scholars object this method and completely forbid Ishari Tafsir in order to protect the religion of God (Islam) and prevent the possible damages that might affect this religion. On the other hand, many tafsir scholars allowed for Ishari Tafsir, but they determined some criterions for the purpose of prevention the exploitation of unauthorised and malevolent persons.