Tefsir usulünde süreklilik ve etkileşim: Bulkînî, Kâfiyecî ve Suyûtî örneği

Abstract

Hz. Peygamber’den günümüze kadar olan süreçte tefsir usulü pek çok alimin katkısıyla gelişimini sürdürmüştür. Bu zaman diliminde tefsir alimleri gerek hocalarının gerek öğrencilerinin çalışmalarından istifade etmişler, karşılaştıkları ilmî birikimi de göz önüne alıp değerlendirerek mevcut tefsir usulü malzemesini en uygun şekilde ortaya koyma çabasıyla hareket ederek yeni eserler kaleme almışlar. Pek tabii ki bu süreçte alimler birbirlerini göz ardı etmemişler, birbirlerinden doğal olarak etkilenmişlerdir. İncelediğimiz “Tefsir usulünde süreklilik ve etkileşim: Bulkînî, Kâfiyecî ve Suyûtî Örneği” adlı tezde de Suyûtî’nin, hocası Kâfiyecî’den ve Bulkînî’nin eserlerinden ne ölçüde etkilendiğini ve bu etkileşim sürecinin ne şekilde geliştiğini, Bulkînî’nin Mevâki‘u’l-Ulûm Fi Mevâki‘i’n-Nücûm, Kâfiyecî’nin et-Teysîr Fi Kavaidi İlmit-Tefsir, Suyûtî’nin et-Tahbîr fi İlmit-Tefsir ve de el-İtkân fi Ulumil-Kur’ân adlı eserleri bağlamında ortaya koymaya çalıştık. Ayrıca bu alimlerinin eserlerinin tefsir usulü geleneğinden ne ölçüde istifade ettiklerini kendilerinden önce yazılmış başucu eserlerine yaptıkları atıflarla belirlemeye gayret ettik.