Anadolu'daki fikri gelişmelerin Cemal Süreya'nın düşüncesine etkileri -Felsefeyi Anadolu'da yeniden yurtlandırmak bağlamında bir inceleme-

Abstract

Her insan gibi şair ve yazarların da yaşadıkları coğrafyanın siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik değişimlerinden etkilendiklerini görmekteyiz. Bu tez çalışmamızda gayemiz, Felsefeyi Anadolu'da Yeniden Yurtlandırmak Projesi kapsamında Anadolu'daki fikri gelişmelerin ışığında şair Cemal Süreya'da karşımıza çıkan kavramsal yansımalar ve bireysel davranışları mümkün olduğunca temellendirmektir. Cemal Süreya günceli temsil ederken bu güncel olanın arka planına ulaşmak için geçmişe dönmemin gerekliliği vurgulanmıştır, fakat burada anakronizm riski de göz önünde bulundurulmuştur. Cemal Süreya ve şiir konusuna hangi temellendirme ile ulaşabilirimin planlaması yapılmıştır. Bu planlamada öncelikli olarak İslam Felsefesinin kurucu metinlerinden Farabi'nin "İlimlerin Sayımı" adlı eseri çıkış noktamız olmuştur. Buradan hareketle dil ilmi ve beş sanat ele alındıktan sonra şiirî sözlerin de felsefi arka planı olduğundan hareketle Cemal Süreya'da kavramsal yansımalara ve bireysel tutuma dair açıklamalar yapılmıştır. Burada amaç "Felsefeyi Anadolu'da Yeniden Yurtlandırmak Projesi" ne uygun hareket ederek Anadolu'nun sadece topraktan müteşekkil bir mekân olmayıp aslında kökleri Orta Asya'da, Ortadoğu'da, Balkanlarda ve Afrika'da olan ve oralardan beslenen kültürel bir yarımada olduğu ve bu coğrafyada yetişen her şair ve yazarın bu kültür ve uygarlığa katkı sağladığını gözler önüne sermektir.

Like every human being, we see poets and writers affected by the political, social, cultural and economic changes of the geography they live in. This thesis is based on the conceptual reflections and individual attitude behaviors which are confronted in the poet Cemal Süreya in the light of the idea development in Anatolia within the scope of the Project of Rehabilitating Philosophy in Anatolia. Cemal Süreya emphasized the necessity of returning to the past to reach the background of this up-to-date representation, but here the risk of anachronism was taken into consideration. Cemal Süreya and the basics of reaching poetry were planned. In this plan, Farabi, one of the founding texts of the Islamic Philosophy, was the starting point of his work called "Census of Science". From this point of view, language science and five arts were discussed, and then there was a philosophical background of the poetic words, and in Cemal Süreya, the conceptual reflection and individual holding were explained. The aim here is to act in accordance with the project "Rediscovering Philosophy in Anatolia" and find that Anatolia is not only a land of land but a cultural peninsula whose roots are in Central Asia, the Middle East, the Balkans and Africa, and that every poet and author who grows in this geography contributes to this culture and civilization.