Bölüm "Hitit Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü" Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi için listeleme
Toplam kayıt 63, listelenen: 1-20
-
Arap dil ilimlerinin sınıflandırılması
(Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2018)Dil ilimleri, İslam ilim ve düşünce geleneğinde önemli bir yere sahiptir. İslamʼın ortaya çıkmasını takip eden ilk asırlardan itibaren Müslümanlar, Arap dili ile ilgilenmeye başlayıp eserler ortaya koymuşlardır. Süreç ... -
Arap dilinde Lahn'ın ortaya çıkışı ve ilk görüntüleri
(Hitit Üniversitesi, 2007)Bu makalede, teknik anlamda İslâmi fetih hareketleri sonucu Araplarla Arap olmayan ulusların fethedilen bölgelerde birlikte yaşamaları sonucu, Arapçanın bu ulusların dilleriyle etkileşimi sonucu Arapçada meydana gelen dil ... -
Bedâ düşüncesi ve Şiî imamet tartışmalarındaki yeri
(Hitit Üniversitesi, 2006)Bu makale, giriş ve üç başlıktan oluşmaktadır. Girişte, beda fikrinin anlam ve önemi üzerinde durulmuştur. Birinci kısımda, bu fikrin ne zaman ve ne tür etkenler sonucu ortaya atıldığı irdelenmiştir. Sonraki bölümde, bu ... -
Bid’at ehlinden hadis rivayeti kapsamında mihne sürecinin cerh ve ta’dile etkisi
(Hitit Üniversitesi, 2013)Mihne sürecinde “Kur’an mahlûk değildir” demediği veya halku’l-Kur’an meselesinde görüşünü açıklamayıp tevakkuf ettiği için, güvenilir râvilerin, hadisçiler tarafından haksız yere cerh edildiği ve hadislerinin terk edildiği ... -
Bir felsefî tefsir örneği olarak Muhammed Hâdimî’nin İbn Sina’ya ait İhlas Suresi tefsirine haşiyesi
(Hitit Üniversitesi, 2013)Varlık, varlığın birliği ve Allah’ın zâtı konularına yer verilen İhlâs Suresi’ni tefsir edenlerden biri İbn Sînâ’dır. İbn Sînâ’nın İhlâs Suresi Tefsiri nasların felsefe ve mantık kurallarıyla yorumlandığı felsefî tefsirlerin ... -
Çankırı’da Mevlevîler ve Mesnevîhanlar
(Hitit Üniversitesi, 2012)Mevlevîlik, Çankırı’da yaklaşık 600 yıl faâliyet gösteren bir tarîkattır. 19. asrın sonlarından itibaren Üveysî silsileden gelen Mevleviler de Çankırı’da irşat faâliyetlerinde bulunmuşlardır. Mevlâna’nın tarîkatı dışında ... -
Çevirinin temel nitelikleri bağlamında Kur’an çevirisinde yöntem sorunu üzerine
(Hitit Üniversitesi, 2008)Çeviri kavramının, özellikle de dili amaç edinmiş edebî metinler bağlamında ne derece mümkün bir aktarımı ifade ettiği hususu önemli bir tartışma konusudur. Kur’an’ın; Müslüman kültürünün asli öğesi olması bir tarafa, Arap ... -
Çorum’da Nakşbendîliğin tarihi süreci ve temsilcileri
(Hitit Üniversitesi, 2008)Nakşbendîlik, özellikle XIX. asırdan sonra Osmanlı topraklarında en yaygın tarikatlardan biri konumuna gelmiştir. Osmanlı Devleti’nin genelindeki bu durum, Çorum özelinde de geçerlidir. Tekke ve Zaviyelerin kapatılışı ... -
el-Hâdî ile’l-Hak ve Usûlü’d-Dîn adlı risalesi
(Hitit Üniversitesi, 2007)el-Hâdî ile’l-Hak (298/910), Yemen’de Zeydî Devleti kuran şahıstır. Dolayısıyla Zeydî mezhebine ilişkin fikrî birikimini pratiğe aktarabilme imkanına sahip olduğundan eserleri Zeydîler açısından önemlidir. Diğer taraftan ... -
Endülüs’te dil ve Nahiv çalışmaları
(Hitit Üniversitesi, 2007)Endülüs’te yapılan dil ve nahiv çalışmalarının tarihi seyrinin incelendiği bu makalede, ilim tahsili için doğuya seyahat eden Endülüslüler ile çeşitli nedenlerle Endülüs’e göç eden doğulu alimlerin dil ve nahiv ilimlerine ... -
“Enzelnâ el-Hadîd” [el-Hadid 57/25] ifadesinin tercüme ve yorumları üzerine bazı değerlendirmeler
(Hitit Üniversitesi, 2006)Bu makale Hadid suresinin 25. ayetinde geçen “enzelnâ el-hadîd” ifadesinden yola çıkarak demirin hakikat anlamında gökten indirilip indirilmediğini ele almaktadır. Konu ele alınırken “inzal” kelimesinin diğer kullanımları ... -
Fecr Suresinin 27-30. Ayetlerinin (Nefs-i Mutmainne) anlaşılma sorunları üzerine
(2015)Fecr suresinin 27. ayetinde geçen “Ey huzura eren nefis” ifadesinde hitabın kime olduğuna dair bazı tartışmalar mevcuttur. Buna göre hitabın, surenin insicamı dikkate alınarak müşriklere dönük bir hitap olması gerektiği ... -
Hidayet ve Dalâleti Allah'a nispet eden ayetler nüzul döneminde nasıl algılanıyordu?
(2010)Hidayet ve dalâleti Allah’a nispet eden âyetlerin nüzul döneminde nasıl algılandığı konusu, bir zihniyet tarihi meselesidir. Anladığımız kadarıyla bu âyetler, Kur’an söyleminin karakteristik ifadelerindendir ve Müslümanların ... -
Hz. Peygamber'e yönelik nezaketsizliklere karşı Sahâbe-i Kiramın tepkileri
(2010)Bu çalışmada; önce Hz. Peygamber’e doğrudan ya da dolaylı olarak yönelen nezaketsizliklere karşı sahâbe-i kiramın tepkileri ele alınmakta, nezaketsizlik/kabalık niteliği taşımadığı halde, sahâbenin sırf Hz. Peygamber’den ... -
İbnü’l-Cezerî’nin Mukaddime’sinin Mehmet Emin Tokâdî’ye ait Manzum Tercümesi ve değerlendirilmesi
(2015)Bu çalışmada; asırlarca Osmanlı medreselerinde ezberletilerek okutulan İbnü’l-Cezerî’ye ait Mukaddime isimli manzum 109 beyitlik kısa tecvid çalışmasının üzerine Mehmed Emin Tokâdî tarafından yapılan tercüme, diğer nüshaları ... -
İnşâ-Haber bağlamında Kur’an dilinin yapısı
(Hitit Üniversitesi, 2007)Bu makale belağatta kullanılan iki kavramdan yola çıkarak Kur’an dili ve anlatımı üzerine bazı değerlendirmeleri içermektedir. İnşâ ve haber, belağatta sözün söylenme biçimini ele almaktadır. Bunlar, bir dilde bulunan ifade ... -
İslam Hukuku’nda boşama yemini (Talâka Yemin) meselesi
(Hitit Üniversitesi, 2009)Bu çalışmada, boşamanın bir türü olan “şartlı boşama” ve buna bağlı olarak “boşama yemini” konusu incelenmektedir. Konunun fıkıh sistematiği içerisindeki yeri ele alınarak, şartlı boşama ve boşama yemini ile ilgili farklı ... -
Kadınların okuyup yazması meselesi: “Lâ tuallimû’n-nisâe hattan” hadisinin Râvîsine cevap
(Hitit Üniversitesi, 2006)Türk modernleşmesi sürecinin Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar olan kısmı, kültür değişmeleri ve medeniyet tercihi alanlarında tarihte eşine az rastlanır hareketliliğin yaşandığı bir zaman dilimidir. Bu tarihsel kesitte ... -
Kemalpaşazâde’nin Risâle fî’ş-Şahsı’l-insânî adlı eseri ve Osmanlıca tercümeleri
(Hitit Üniversitesi, 2016)Bu makalede Osmanlı şeyhülislamlarından Kemalpaşazâde'nin (İbn Kemal Paşa) hayatı ve eserleri hakkında kısa bilgiler verdikten sonra onun Risâle fî'ş-şahsı'l-insânî adlı eserini tanıtmak ve bu eserin Osmanlılar döneminde ... -
Kendisine yönelik hatalı yorumlar karşısında Hz. Peygamber
(2009)Bu çalışmada sahâbe-i kiramın Hz. Peygamber hakkındaki aşırı algılamaları konu alınmıştır. Önce Hz. Peygamber’i doğru anlamanın dini doğru yaşama açısından önemi tetkik edilmiş, Hz. Peygamber hakkında oluşmuş aşırı/çizgi ...