Türkiye’de Osmanlı arkeolojisinin gelişimi

Abstract

Bu çalışmada Osmanlı arkeolojisinin Türkiye'deki gelişim süreci irdelenmiştir. Son yıllarda Osmanlı araştırmalarına artık arkeoloji de dâhil olmuştur. Her ne kadar uzun süredir Osmanlı dönemiyle ilgili arkeolojik kazılar gerçekleştirilse de, bir disiplin olarak anılmaya son yıllarda başlamıştır. Tezde, Osmanlı arkeolojisinin Türkiye'de arkeolojinin diğer alanlarına göre neden daha geç ve yavaş geliştiği konusu sorgulanacak, Osmanlıların egemenlik sürdüğü Avrupa ülkelerindeki belli başlı bazı çalışmalar irdelenmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda Türkiye'de gerçekleşen Osmanlı dönemi kazılarının tespit edilmesi tezin önemli çıktılarından birini oluşturmaktadır. Tezde, kazı sonuçları toplantılarından elde edilen bilgiler başta olmak üzere, konu ile ilgili birçok çalışma ve tartışma karşılaştırılmalı olarak sunulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma Türkiye'de gerçekleşen ve Osmanlı dönemine ait veri sağlayan başta ortaçağ odaklı kazılar olmak üzere, araştırma amacı daha erken dönemler olan arkeolojik kazılar ile Osmanlı dönemi arkeolojik çalışmaları ve ayrıca yurtdışındaki belli başlı bazı Osmanlı dönemi kazı ve yüzey araştırması çalışmaları ile sınırlandırılmıştır. Türkiye'de asıl amacı Osmanlı dönemine ait veri toplamak olan kazılar tespit edilerek, bu kazıların yapılış amacı irdelenmiş ve Osmanlı tarihi ile arkeolojisine olan potansiyel katkıları ortaya konulmuştur.

In this study, the development process of Ottoman archaeology in Turkey was examined. Recently, archeology has been also involved in Ottoman researches. Although archaeological excavations related to Ottoman period have been carried out for a long time, it has just started to be referred as a discipline. In this thesis, the reasons of the lingering development of Ottoman Archaeology in comparison with the other subsections were interrogated and certain fundamentals in European countries which were prevailed by Ottomans were aimed to semtinize. Determining the Ottoman period of excavation which carried out in Turkey constitutes one of the most important outcomes of the thesis as well. In this thesis, many studies about the topic especially the principals were obtained by the meetings of the excavations results were presented comparatively. This study was limited in earlier periods as well as the medieval age-focused excavations that provided data from surveys about Ottoman period in Turkey and also on abroad. The excavations which target the collection of data in the Ottoman's period were determined, the aims were examined and the potential contributions to the Ottoman Empire's history and archaeology were exposed.