Siyer, hadis ve tefsir bağlamında haccın ahkâmı ve menâsiki

Abstract

Bu çalışma ile hacca dair sûre ve âyetleri, Hz. Peygamber'in yaptığı haccın türünü, haccın ahkâmı ve menâsikine dair hükümleri, siyer, hadis ve tefsir kaynaklarının delâleti ile netleştirmeye ve anlaşılır hale getirmeye çalıştık. Mekke şehrinin kuruluşu, Kâbe'nim inşası, tarihi süreçte Mekke ve çevresinde yaşanan sosyal ve dînî hayat, İslâm öncesi Mekke toplumunun siyasî, kültürel ve dînî yapısı, hacla ilgili âyetlerin vahiy süreci, ilgili âyetlerin kronolojisi ve Hz. Peygamber'in hac günlüğü açıklığa kavuşturduğumuz konulardır. Hz. Peygamber, ömründe dört defa umre, bir defa da hac yapmıştır. O, 100.000'i aşkın arkadaşı ile hicretin X. yılında yapmış olduğu hacda, hem bu ibadetin nasıl îfâ edileceğini bizzat göstermiş, hem de yapmış olduğu konuşmalarla yirmi üç yıllık davetin evrensel mesajını insanlığa ilân etmiştir. Hz. Peygamber, hacdan üç ay sonra vefat ettiğinden bu hac seferi, İslâm tarihinde, hadis ve tefsir kaynaklarında "Veda Haccı", bu esnada yaptığı konuşmalar da "Veda Hutbesi" olarak adlandırılmıştır. Hz. Peygamber'in yapmış olduğu haccın türü, yaptığımız araştırma sonucunda ulaştığımız bilgilere göre "kıran haccı"dır, ancak O, ümmetine "temettu haccı"nı tavsiye etmiş, mazereti sebebiyle Arafat vakfesinden önce tavaf yapamayan eşi Hz. Âişe'ye de "ifrad haccı" yapmasını tavsiye etmiştir.

This research focuses on "Veda Haj" that performed by Hz. Prophet. In this study according to siyar, hadith and tafsir that I tried to clarify the following issues: The type of hajj performed by Hz. Prophet that is the qıran hajj, the provisions about the rules and pillar of hajj (ahkâm and menâsik). The basic reference in "Siyar, Hadith and Tafsir" detailed how to establish Mecca; build Kaaba; practiced social and religious life in Pre-Islamic Mecca society such as historical process, political, cultural and religious structure; processed of revelation and chronology hajj verses; and Diary of Hz. Prophet's hajj. Hz. Prophet accomplished four times umrah and once hajj in his lifetime. Hz. Prophet went hajj wiht his 100.000 friends in hijriah.X (Islamic year or AD.632) He educated his friends how to make rules hajj and declared the message universal of mankind. This is called in Hadith and Tafsir as "Wada Hajj and Wada Speech" because Hz. Prophet passed away 3 months after travelling. In "Wada Hajj" Hz. Prophet applied "Qiran ( combination) " and advised to commence "Tammattu Hajj " ( enjoyment) and "Ifrad Hajj " for his wife Ayse because she was unable to do Tawaf. In doing research the researcher found that Hz. Prophet hajj related to Abraham's hajj and there is no different between currently Hajj and Hz. Prophet hajj (excluding religious details).