‘Durumsal muhafazakârlık’ anlayışı üzerine teorik & eleştirel bir değerlendirme

Abstract

Bu çalışma ‘muhafazakârlık’ üzerine bir tartışmaya odaklanmıştır. Muhafazakârlığın kavram olarak ne anlama geldiği ve nasıl tanımlanması gerektiği çerçevesinde ciddi kuramsal tartışmalar yapılmaktadır. Kavram farklı perspektiflerden hareketle yeniden inşa edilmekte ve farklı kuramsal bakış açılarına dayanan değişik bağlamlarda anlamlandırılmakta ve işlevsellik kazanmaktadır. Kavramı farklı temellerde anlamlandıran bu bakış açıları doğal olarak toplumsal ve siyasal düzeyde de birbirinden oldukça ayrışan sonuçlar doğurabilmektedir. Bu noktada muhafazakârlığı tanımlamada kullanılan değişik kavramlar karşımıza çıkmaktadır: Darwinci/Evrimci muhafazakârlık, metafizik muhafazakârlık, tarihsel/özgücü muhafazakârlık, gelenek(çilik) öğretisi/doktrini olarak muhafazakârlık, evrenselci muhafazakârlık, durumsal muhafazakârlık vb. Bu çalışmada zikrettiğimiz farklı muhafazakârlık kavramsallaştırmaları eleştirel bir perspektifle incelenecek ve özellikle ‘durumsal muhafazakârlık’ olarak adlandırılan anlayışın analizi/eleştirisi yapılacaktır. Çalışmadaki temel argümanımıza göre, muhafazakârlığı liberalizm ve sosyalizmden ayrı müstakil bir siyasal ideoloji olarak kabul edebilmemiz için, durumsal muhafazakârlık anlayışını aşan bir perspektife ihtiyacımız vardır. Durumsal anlayışın sınırları içinde kaldığımız takdirde, muhafazakârlık, özü/muhtevası ya da sabit ilkeleri olmayan pragmatik bir anlayış olacak ve her tür ideolojik pozisyona eklemlenebilir hâle gelecektir

This study focuses on the discussion of ‘conservatism’. Important theoretical discussions have been made within the framework of what it means as a concept and how it should be defined. The concept of conservatism is reconstructed from different perspectives and is interpreted in different contexts based on different theoretical viewpoints and gains functionality. These different perspectives naturally may lead to separate consequences at the social and political levels. At this point, we come across different concepts used to define conservatism: Darwinian/Evolutionary conservatism, metaphysical conservatism, historical/peculiar conservatism, conservatism as a doctrine of tradition(alism), universal conservatism, situational conservatism, etc. In this study, previously mentioned different conceptualizations of conservatism will be examined with a critical perspective and especially analyze/criticism of ‘situational conservatism’ will be made. According to our main argument of this study, in order to accept conservatism as an ideology separate and detached from liberalism or socialism, we need a perspective that goes beyond the concept of ‘situational conservatism’. If we stay within the boundaries of situational understanding, conservatism will be very pragmatic notion without any essence or fixed principles and will be able to integrate with any kind of ideological position.