Gelişmiş Arama

Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorAkdoğan, Habib
dc.contributor.authorHiçyorulmaz, Ela
dc.date.accessioned2020-01-14T07:10:57Z
dc.date.available2020-01-14T07:10:57Z
dc.date.issued2019en_US
dc.date.submitted2019-06-17
dc.identifier.citationHiçyorulmaz, E. (2019). Kaynak tüketim muhasebesi ve endüstri 4.0'ın üretim işletmeleri üzerindeki etkisi (Doktora Tezi).en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11491/5628
dc.description.abstractGünümüzde işletmelerin kârlarını en yüksek seviyeye çıkarmalarında maliyetlerin düşürülmesi önemli bir etkendir. Maliyetlerin belirlenmesinde ise, verilerinin doğru ve zamanında hesaplanmasının yanında güncel olması da önemlidir. Bu nedenle zaman içerisinde birçok yeni yaklaşım ortaya çıkarılmış ve yeni öneriler geliştirilmiştir. Geliştirilen bu yaklaşımların yine de bazı konularda yetersiz kaldıkları düşünülmektedir. Zaman içerisinde Alman Maliyetleme Modeli ile faaliyet tabanlı maliyetleme modelinin birleşmesiyle ortaya çıkan kaynak tüketim muhasebesi modeli geliştirilmiştir. Bu çalışmada kaynak tüketim muhasebesi modelinin temel varsayımları araştırılmış ve Bir Üretim İşletmesi'nde uygulanarak sonuçları değerlendirilmiştir. Geleneksel maliyetleme modeli kullanan bu işletmenin kaynak tüketim muhasebesi modeline geçmesi halinde maliyet kalemlerinde yaratacağı azalışlar ile maliyet unsurlarında oluşan değişimler ortaya konulmuştur. Yaşanan değişimlerle birlikte teknolojinin hayatımızın her aşamasında yer alması Endüstri 4.0 devrinin başlamasını sağlamıştır. Artık nesneler birbiri ile iletişime geçebilmekte, robotlar üretimin her aşamasında yer alabilmektedir. Bu nedenle Endüstri 4.0 muhasebe açısından yenilikler getirmekte ve bu durum maliyetlere de yansımaktadır. Özellikle güncel konuların izlenmesi ve yorumlanması amacı ile yapılan bu çalışmada; güncel maliyetleme yaklaşımları, kaynak tüketim muhasebesi modeli ve Endüstri 4.0 ele alınmıştır. Endüstri 4.0'ı 2011 yılından beri uygulayan Siemens A.G. şirketi verilerinden yararlanılarak finansal tabloları analiz edilmiştir. Analiz sonucunda şirketin Endüstri 4.0 ile olumlu sonuçlar elde ettiği tespit edildiği için, "Bir Üretim İşletmesi'nde de uygulanmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde, öncelikle Bir Üretim İşletmesi'nde kaynak tüketim muhasebesi modeli uygulanarak analizler yapılmıştır. Daha sonra aynı üretim işletmesinde Kaynak tüketim muhasebesi modelinin teknoloji ile ilişkilendirilmesinin maliyetlerde yaratacağı sonuçlar merak edildiğinden Endüstri 4.0 ile ilişkilendirilerek yeniden maliyetleme yapılıp analiz edilmiştir. Ortaya çıkan sonuçlar değerlendirildiğinde kaynak tüketim muhasebesi modeli ile Endüstri 4.0 yaklaşımının birlikte uygulanması sadece kaynak tüketim muhasebesi modelinin uygulanmasına göre atıl maliyetlerin % 6,8 oranında azalmasına neden olmaktadır. Yapılan literatür taramasında kaynak tüketim muhasebesi modeli ile Endüstri 4.0 yaklaşımını birlikte ele alan bir çalışma tespit edilmemiştir. Bu da çalışmanın özgün değerini ortaya koymaktadır.en_US
dc.description.abstractToday in maximizing the profits of enterprises lowering costs is an important factor. In the determination of the costs, it is important to being up to date of the data as well as accurate and timely calculation. Therefore, many new approaches have been exposing over time and new suggestions have been developed. These approaches are still considered to be insufficient in some areas. Over time, the resource consumption accounting model was developed by the combination of the German Costing Model and the activity-based costing model. In this study, the basic assumptions of the resource consumption accounting model have been investigated and applying them in a production enterprise and then the results have been evaluated. When this enterprise, which uses traditional costing model, pass in to resource consumption accounting model, decreases in cost items and changes in cost elements are presented. Technology has taken place at every stage of our lives with the changes that have happened has led to the start of the Industry 4.0 era. Now the objects can communicate with each other and robots can take part in every stage of production. Therefore, Industry 4.0 brings innovation in terms of accounting and this is reflected in the costs. In this study conducted especially for monitoring and interpretation of current issues; handled current costing approaches, resource consumption accounting model and Industry 4.0. The financial statements of the Company which has been implementing Industry 4.0 since 2011 Siemens A.G. have been analyzed using the data of the Company. As a result of the analysis, it was found that the companies obtain positive results with the Industry 4.0, and it was also applied in a Production Enterprise. In the application part of the study, firstly, the resource consumption accounting model was applied in a production enterprise and then analyzed. Then, in the same production enterprise, it was wondered that the results of the association of resource consumption accounting model with technology would create costs was re-costing and analyzing by associating with İndustry 4.0. When the results are evaluated, the application of the resource consumption accounting model and the Industry 4.0 approach together leads to a decrease of 6.8% in idle costs compared to the application of the resource consumption accounting model only. In the literature review, a study that together handled the resource consumption accounting model and Industry 4.0 approach is not found. This reveals the original value of the study.en_US
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET -- i ABSTRACT -- iii İÇİNDEKİLER -- v TABLOLAR LİSTESİ -- x ŞEKİLLER LİSTESİ -- xviii KISALTMALAR LİSTESİ -- xxii ÖN SÖZ -- xxiii GİRİŞ -- 1 BİRİNCİ BÖLÜM GÜNCEL MALİYETLEME YAKLAŞIMLARI VE KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ 1.1. GÜNCEL MALİYETLEME YAKLAŞIMLARI -- 3 1.1.1. Mamul Yaşam Dönemince Maliyetleme -- 3 1.1.2. Hedef Maliyetleme -- 6 1.1.3. Kaizen Maliyetleme -- 7 1.1.4. Değer Mühendisliği -- 8 1.1.5. Kalite Maliyetleri -- 10 1.1.6. Tam Zamanında Üretim Sisteminde Maliyetleme (Just In Time) -- 14 1.2. KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ -- 15 1.2.1. Kaynak Tüketim Muhasebesinin Tanımı -- 16 1.2.2. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin Temeli -- 16 1.2.2.1. Alman Maliyet Muhasebesi -- 17 1.2.2.2. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme -- 17 1.2.2.3. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modeli ile Alman Maliyet Muhasebesi Modelinin Karşılaştırılması -- 20 1.2.2.4. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modeli ile Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Modelinin Karşılaştırılması -- 21 1.2.3. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin İlkeleri -- 22 1.2.3.1. Nedensellik İlkesi -- 22 vi 1.2.3.2. Cevap Verilebilirlik İlkesi -- 22 1.2.3.3. İş İlkesi -- 23 1.2.4. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin Temel Unsurları -- 23 1.2.4.1. Kaynaklar -- 23 1.2.4.2. Maliyet Yapıları -- 24 1.2.4.3. Miktar Temelli Yaklaşım -- 26 1.2.4.4. Yerine Koyma Maliyetine Dayalı Amortisman Yöntemi -- 26 1.2.4.5. Katkı Marjı Gelir Tablosu Yaklaşımı -- 26 1.2.5. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin Özellikleri ve Yararları -- 28 İKİNCİ BÖLÜM ENDÜSTRİ 4.0 YAKLAŞIMI VE ETKİLERİ 2.1. ENDÜSTRİ 4.0 YAKLAŞIMI -- 30 2.2. ENDÜSTRİ 4.0 YAKLAŞIMININ MUHASEBE SİSTEMİNE ETKİLERİ35 2.2.1. Genel Muhasebe Sistemine Etkileri -- 36 2.2.2. Maliyet Muhasebesi Sistemine Etkileri -- 37 2.2.3. Yönetim Muhasebesi Sistemine Etkileri -- 38 2.3. ENDÜSTRİ 4.0 YAKLAŞIMININ FİNANSAL TABLOLARA ETKİLERİ VE SİEMENS ÖRNEĞİ -- 39 2.4. ENDÜSTRİ 4.0 YAKLAŞIMININ DİĞER ETKİLERİ -- 76 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ VE ENDÜSTRİ 4.0’IN KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ YAKLAŞIMI İLE BİRLİKTE UYGULANMASI 3.1. KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ MODELİNİN BİR ÜRETİM İŞLETMESİNDE UYGULANMASI -- 80 3.1.1. Araştırmanın Amacı -- 80 3.1.2. Araştırmanın Önemi -- 81 3.1.3. Araştırmanın Kapsam ve Sınırlılıkları -- 81 3.1.4. Araştırmanın Yöntemi -- 81 3.1.5. Üretim İşletmesi Hakkında Genel Bilgiler -- 82 3.1.6. Üretim İşletmesinde Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin Kurulması -- 84 3.1.6.1. Üretim Maliyetleri ve Kaynakların Belirlenmesi Aşaması -- 84 3.1.6.1.1. Esas Üretim Gider Yerlerinden Lazerli Kesim Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 85 vii 3.1.6.1.2. Esas Üretim Gider Yerlerinden Talaşlı İmalat Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 87 3.1.6.1.3. Esas Üretim Gider Yerlerinden Kaynak Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 88 3.1.6.1.4. Esas Üretim Gider Yerlerinden Kumlama ve Yıkama Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 89 3.1.6.1.5. Esas Üretim Gider Yerlerinden Boyama Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 90 3.1.6.1.6. Esas Üretim Gider Yerlerinden Montaj Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 91 3.1.6.1.7. Yardımcı Üretim Gider Yerlerinden Kalite Kontrol Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 93 3.1.6.1.8. Yardımcı Üretim Gider Yerlerinden Depolama Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 100 3.1.6.1.9. Yardımcı Üretim Gider Yerlerinden Sevkiyat Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 105 3.1.6.2. Üretim İşletmesinde Kaynak Havuzlarının Oluşturulması -- 113 3.1.6.3. Üretim İşletmesinde Kaynak Havuzlarında Bulunan Sabit Maliyetler ile Orantısal (Değişken) Maliyetlerin Belirlenmesi -- 115 3.1.6.4. Kaynak Havuzları Dağıtım Anahtarlarının ve Üretim Faaliyetlerinin Belirlenmesi -- 119 3.1.6.4.1. İlk Madde ve Malzeme Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 120 3.1.6.4.2. İşgücü Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 121 3.1.6.4.3. Makine Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 125 3.1.6.4.4. Enerji Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 127 3.1.6.5. Kaynak Havuzlarında Bulunan Orantısal Maliyetlerin Dağıtımının Yapılması -- 129 3.1.6.5.1. İlk Madde ve Malzeme Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 129 3.1.6.5.2. İşgücü Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 131 3.1.6.5.3. Makine Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 132 3.1.6.5.4. Enerji Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 133 viii 3.1.6.5.5. Kaynak Havuzlarının Orantısal Maliyet Dağıtımı (Toplu Olarak) -- 134 3.1.6.6. Kaynak Havuzlarında Bulunan Sabit Maliyetlerin Dağıtımı -- 135 3.1.6.6.1. İşgücü Kaynak Havuzu Sabit Maliyetlerin Dağıtımı -- 135 3.1.6.6.2. Makine Kaynak Havuzu Sabit Maliyetlerin Dağıtımı -- 143 3.1.6.6.3. Kaynak Havuzlarının Sabit Maliyet Dağıtımı (Toplu Olarak) -- 145 3.1.6.7. Faaliyet Bazında Atıl Maliyetlerin Tespit Edilmesi -- 146 3.2. ENDÜSTRİ 4.0’IN KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ YAKLAŞIMI İLE BİRLİKTE UYGULANMASI -- 151 3.2.1. Varsayımın Önemi ve Özgün Değeri -- 151 3.2.2. Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin Endüstri 4.0’a Uygun Olarak Güncellenmiş Verilerle Birlikte Uygulanması -- 156 3.2.2.1. Endüstri 4.0’ın İşletmeye Ekleyeceği Maliyetlerin Tespit Edilmesi -- 156 3.2.2.2. Kaynak ve Kaynak Maliyetlerinin Belirlenmesi -- 159 3.2.2.2.1. Esas Üretim Gider Yerlerinden Lazerli Kesim Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 160 3.2.2.2.2. Esas Üretim Gider Yerlerinden Talaşlı İmalat Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 161 3.2.2.2.3. Esas Üretim Gider Yerlerinden Kaynak Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 161 3.2.2.2.4. Esas Üretim Gider Yerlerinden Kumlama ve Yıkama Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 162 3.2.2.2.5. Esas Üretim Gider Yerlerinden Boyama Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 163 3.2.2.2.6. Esas Üretim Gider Yerlerinden Montaj Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 163 3.2.2.2.7. Yardımcı Üretim Gider Yerlerinden Kalite Kontrol Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 164 3.2.2.2.8. Yardımcı Üretim Gider Yerlerinden Depolama Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 168 3.2.2.2.9. Yardımcı Üretim Gider Yerlerinden Sevkiyat Bölümü Kaynaklarının Dağılımı -- 172 3.2.2.3. Bir Üretim İşletmesinde Kaynak Havuzlarının Oluşturulması -- 178 ix 3.2.2.4. Bir Üretim İşletmesinde Kaynak Havuzlarında Bulunan Sabit Maliyetler ile Orantısal (Değişken) Maliyetlerin Dağılımı -- 181 3.2.2.5. Kaynak Havuzu Dağıtım Anahtarları ve Üretim Faaliyetlerinin Belirlenmesi -- 183 3.2.2.5.1. İlk Madde Malzeme Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 184 3.2.2.5.2. İşgücü Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 185 3.2.2.5.3.Makine Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 189 3.2.2.5.4. Enerji Kaynak Havuzu Dağıtımı -- 192 3.2.2.6. Kaynak Havuzlarında Bulunan Orantısal Maliyetlerin Dağıtımının Yapılması -- 193 3.2.2.6.1. İlk Madde Malzeme Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 193 3.2.2.6.2. Makine Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 195 3.2.2.6.3. Enerji Kaynak Havuzu Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı -- 196 3.2.2.6.4. Kaynak Havuzlarında Bulunan Orantısal Maliyetlerin Dağıtımı (Toplu Olarak) -- 197 3.2.2.7. Kaynak Havuzunda Bulunan Sabit Maliyetlerin Dağıtımı -- 197 3.2.2.7.1. İşgücü Kaynak Havuzu Sabit Maliyetlerin Dağıtımı -- 198 3.2.2.7.2. Makine Kaynak Havuzu Sabit Maliyetlerin Dağıtımı -- 205 3.2.2.7.3. Kaynak Havuzları Sabit Maliyetlerin Dağıtımı (Toplu Olarak) -- 207 3.2.2.8. Faaliyet Bazında Atıl Maliyetlerin Tespit Edilmesi -- 208 SONUÇ -- 216 KAYNAKÇA -- 221en_US
dc.language.isoturen_US
dc.publisherHitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectKaynak Tüketim Muhasebesien_US
dc.subjectEndüstri 4.0, Güncel Maliyetleme Yaklaşımlarıen_US
dc.subjectResource Consumption Accountingen_US
dc.subjectIndustry 4.0, Current Costing Approachesen_US
dc.titleKaynak tüketim muhasebesi ve endüstri 4.0'ın üretim işletmeleri üzerindeki etkisien_US
dc.title.alternativeEffects of resource consumption accounting and industry 4.0 impact on production enterprisesen_US
dc.typedoctoralThesisen_US
dc.departmentHitit Üniversitesi, Sosyal Blimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalıen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US


Bu öğenin dosyaları:

Thumbnail

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster