Bir aile sağlığı merkezine başvuran diabetes mellitus ve/veya hipertansiyon hastalarının anksiyete ve depresyon açısından değerlendirilmesi: Kesitsel bir çalışma

Abstract

Amaç: Diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıklar zaman içinde çeşitli organ fonksiyonlarında bozulmaya neden olur. Bu durum psikiyatrik hastalıkları beraberinde getirir. Bu çalışmada amacımız; bir aile sağlığı merkezine başvuran diyabet ve/veya hipertansiyon hastalarının depresyon ve anksiyete riskini ve düzeyini belirleyerek, bazı bağımsız değişkenlerle olan ilişkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma 01 Ekim 2018 - 01 Şubat 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çorum Merkez Hasanpaşa Aile Sağlığı Merkezi'ne başvuran toplam 330 diabetes mellitus ve/veya hipertansiyon hastasına sosyodemografik veri anketi ile birlikte Beck Depresyon Envanteri ve Beck Anksiyete Envanteri yüz yüze görüşme tekniğiyle uygulandı. Hastalar sadece hipertansiyonu olanlar, sadece diyabeti olanlar ve hem hipertansiyon hem de diyabeti birlikte bulunanlar olarak üç gruba ayrıldı. Bulgular: Çalışmaya alınan hastaların 226'sının kadın, 104'ün erkek olduğu saptandı. Yaş ortalaması 53,69±7,24 yıl olarak tespit edildi. Hastaların 66'sı diyabet, 181'i hipertansiyon ve 83'ü diyabet+hipertansiyon hastası olduğu görüldü. Diyabet grubunda %42,4, hipertansiyon grubunda %32,5, hem diyabet hem de hipertansiyon grubunda ise %40,9 oranında anksiyete bozukluğu saptanırken, depresyon oranlarına bakıldığında diyabet grubunda %31,8, hipertansiyon grubunda %28,7, hem diyabet hem de hipertansiyon grubunda ise %32,5 oranında gözlendi. Grupların yaş dağılımında, eğitim düzeylerinde, egzersiz sıklığında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulundu (p<0.05). Diyabet hastalarında, hipertansiyon hastalarına oranla anksiyete bozukluğu daha fazla gözlendi. Her üç grupta da kadın cinsiyette anksiyete oranları erkeklere göre daha yüksek bulundu (p<0.05). Tüm gruplarda hastalık yılı açısından yapılan incelemede HT tanısı alınan ilk yıl ve on yıldan sonra depresyon skorlarının artmış olduğu gözlendi (p<0.05). Sonuç: Diyabet ve/veya hipertansiyon hastalarına, hasta merkezli klinik yöntemle yaklaşılmalı, hasta bütüncül olarak ele alınmalı, yalnızca fiziksel rahatsızlık ve komplikasyonları ile değil, psikolojik ve sosyal açıdan da değerlendirilmelidir.

Purpose: Chronic diseases such as diabetes and hypertension cause functional deterioration of various organs with time. Psychiatric illnesses also emerge during these processes. In this study we aim to determine the risk and degree of anxiety and depression in patients who applied to a family health center with diabetes and/or hypertension and to seek associations of these entities with various independent variables. Material and Methods: This study was conducted between 01 October 2018 and 01 February 2019. Using face to face interview, socioeconomic data questionnaire, Beck depression inventory and Beck anxiety inventory were applied to 330 patients with diabetes and/or hypertension who were admitted to Corum Central Hasanpaşa Family Health Center. Patients were divided into three groups as they had only diabetes, only hypertension or both. Results: Two-hundred and twenty-six of all patients included in the study was female whereas 104 of them were male. Mean age was 53.69±7.24. Sixty-six patients had the diagnosis of diabetes, 181 had hypertension and 83 had both. Anxiety disorder was detected in 42.4% of the diabetes group, 32.5% of the hypertension group and 40.9% of hypertension plus diabetes group whereas depression disorder was detected in 31.8% of the diabetes group, 28.7% of the hypertension group and 32.5% of hypertension plus diabetes group. Distribution of age, level of education and frequency of physical exercise were significantly different in all groups (p<0.05). Anxiety disorder was significantly more frequent in diabetes patients compared to those with hypertension. It was also more frequent in females compared to males in all groups (p<0.05). All of the groups assessment regarding the disease duration showed that patients with hypertension had increased depression scores within the first year and after the tenth year of the disease (p<0.05). Conclusion: Patients with diabetes and/or hypertension have to be treated with patient centered clinical methods and, patients should be assessed as whole. Treatment should cover not only the physical deterioration but physiological and social aspects at the same time.