Üçüncü basamak bir hastanenin aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaların kırsal ve kentsel bölgede yaşamalarına göre geleneksel ve tamamlayıcı tıp konusundaki bilgi ve tutumları

Abstract

Giriş ve Amaç: İnsanlık tarihi boyunca değişmeyen öncelikli amaçlardan biri sağlıklı olmaktır. Toplumların, modern tıptaki gelişmelerden önce, sağlık için uyguladıkları yöntemleri içinde yaşadıkları coğrafyaya, kültürlerine veya inançlarına göre şekillendirdikleri görülür. Dünyada ve ülkemizde, konvansiyonel tıp dışı yöntemlere olan talep artmıştır. Bu çalışmada, Çorum ilinde kentsel ve kırsal bölgede yaşayan halkın, yaygınlığı giderek artan geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemleri ile ilgili bilgi ve tutumlarını araştırmak, bunu etkileyen faktörleri ortaya koyabilmek ve buradan elde edilen verilerle halk sağlığına ve literatüre katkı sağlayabilmektir. Gereç ve Yöntem: T.C. Sağlık Bakanlığı Hitit Üniversitesi Erol Olçok Eğitim ve Araştırma Hastanesi aile hekimliği polikliniğine başvuran 18-65 yaş arası bireylerin kentsel ve kırsal yaşam bölgelerine göre gruplandırılarak 10 Mart – 31 Mart 2021 tarihleri arasında katılımı ile kesitsel-tanımlayıcı bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara yüz yüze anket yöntemi ile çalışma ekibi tarafından oluşturulmuş geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) konusundaki bilgi ve tutumları sorgulayan anket uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamıza toplam 385 kişi katıldı. Katılımcılardan 277 (%71,9) kişi kentsel bölgede yaşayan katılımcılardan, 108 (%28,1) kişi kırsal bölgelerde yaşayan katılımcılardan oluşmaktaydı. Kentsel bölgede yaşayan katılımcıların yaş ortalaması 40,59±11,95 yıl, kırsal bölgede yaşayan katılımcıların yaş ortalamaları 41,01±14,61 yıl idi. En az bir veya daha fazla GETAT yönteminin duyulması, kentsel bölgede %92,1 (n=255) kırsal bölgeye göre %76,9 (n=83) daha yüksek saptanmıştır (P<0,001). En sık duyulan yöntemlerin kentsel bölgede sülük tedavisi (Hirudoterapi) %79,1, kırsal bölgede %62 masaj terapisinin olduğu görülmüştür. Bu duruma etkili faktörler olarak, her iki bölgede de daha yüksek eğitim düzeyine sahip olunması ve aylık gelirin daha iyi olması arasında istatistiksel anlamlı ilişki olduğu saptandı. GETAT yöntemi uygulatılmasında ise yaşam bölgeleri arasında istatistiksel anlamlı fark olmamakla birlikte, kentsel bölgede yaşayan 255 kişiden 130'u (%51,0), kırsal bölgede yaşayan 83 kişiden 36'sı (%43,4) en az bir veya daha fazla GETAT yöntemi uygulattıklarını belirtmiştir (P=0,229). Her iki bölgede de masaj terapisinin en sık uygulatılan uygulama (kentsel bölgede %27,1, kırsal bölgede %21,3) olduğu görülmüştür. Kentsel bölgede yaşayanlar GETAT yöntemlerini en sık sırasıyla; %62,5 internet, %54,3 televizyon, %50,8 arkadaş çevresinden duyduklarını belirtirken, kırsal bölgede yaşayanlarda ise en sık %63,4 televizyon, sonrasında %48,8 ile internet ev %47,5 ile arkadaş çevresinden duyduklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların GETAT yöntemlerini uygulatmayı düşündüğünde en sık danışacağı kişiler; kentsel bölgede %84,3, kırsal bölgede %89,5 ile aile hekimleri olduğu gözlendi. Sonuç: Kentsel ve kırsal bölgede yaşayanlar arasında GETAT yöntemleri farklılık gösterebilmektedir. Bu farklılıkta eğitim durumu ve aylık gelir durumu etkili faktörler olarak saptanmış olsa da sosyokültürel etkinin ve yaşam alanına özgü faktörlerin etkisi de bulunmaktadır.

Introduction and Aim: One of the primary goals that have not changed throughout human history is to be healthy. It is seen that societies shaped their methods for health according to their geography, culture or beliefs before the developments in modern medicine. Demand for conventional non-medical methods has increased in the world and in our country. In this study, the aim of this study is to investigate the knowledge and attitudes of the people living in urban and rural areas in the city of Çorum about traditional and complementary medicine methods, which are increasingly common, to reveal the factors that affect this and to contribute to public health and literature with the data obtained from this. Material and Method: It was carried out as a cross-sectional-descriptive study with the participation of individuals aged 18-65 who applied to the family medicine outpatient clinic of Republic of Turkey Ministry of Health, Erol Olçok Hitit University Training and Research Hospital between March 10 and March 31, 2021 by grouping them according to urban and rural living areas. Participants were administered a face-to-face questionnaire created by the study team, questioning their knowledge and attitudes on traditional and complementary medicine (GETAT). Results: A total of 385 people participated in our study. Of the participants, 277 (71.9%) people were living in urban areas and 108 (28.1%) participants were living in rural areas. The mean age of the participants living in urban areas was 40.59 ± 11.95 years, and the average age of the participants living in rural areas was 41.01 ± 14.61 years. Hearing at least one or more GETAT methods was 92.1% (n=255) higher in the urban area than 76.9% (n=83) in the rural area (P<0.001). The most commonly heard methods were leech therapy (Hirudotherapy) in urban areas with 79.1% and massage therapy in rural areas with 62%. A statistically significant correlation was found between having a higher education level in both regions and having a better monthly income as the effective factors in this situation. There is no statistically significant difference between urban and rural areas in applying the GETAT method (P=0.229). 130 (51.0%) of 255 people living in urban areas and 36 (43.4%) of 83 people living in rural areas stated that they had at least one or more GETAT method applied. It was observed that massage therapy was the most commonly used practice in both regions (27.1% in urban areas, 21.3% in rural areas). Hearing frequency of GETAT methods; In urban areas, 62.5% internet, 54.3% television, 50.8% circle of friends, respectively, in rural areas; television with 63.4%, internet with 48.8% and circle of friends with 47.5%, respectively was observed. When the participants consider applying GETAT methods, the most common people to consult are; family physicians were observed with 84.3% in urban areas and 89.5% in rural areas. Conclusion: GETAT methods may differ between those living in urban and rural areas. Although educational status and monthly income have been identified as effective factors in this difference, socio-cultural influence and life-specific factors also have an effect.