Bir imar adasındaki binaların oluşturduğu gölgelerin konum bakımından incelenmesi: Trakya Bölgesi örneği

Abstract

Yaz mevsiminde havanın da çok sıcak olması nedeniyle insanlar, güneşin bunaltıcı etkisinden kurtulmak için gölgeli mekânları isterler. Binaların veya açık hava ortamındaki dinlenme alanlarının gölgede kalması için, yapılacak binaların veya dinlenme alanlarının, plan aşamasında, buna uygun tasarımı yapılabilir. Bir imar adasında yer alan binaların günün muhtelif saatlerinde oluşturduğu gölgenin konumuna, binalar arasındaki uzaklık, binaların yüksekliği, binanın jeodezik konumu, günün saati, o saatteki güneş denklinasyon açısı, güneş azimut açısı ve güneş zenit açısı etkilidir. Günümüzde iskân alanlarında yapılacak binalar için ayrık nizam veya blok nizam uygulanmaktadır. Uygulamada, bir binanın gölge etkisiyle ilgili olarak, hazırlanmış özel yazılımlar mevcut olmakla birlikte, bir binanın gölgesinin nasıl hesaplandığı, oluşan gölgenin bir imar adasında komşu binaları ne kadar etkilediği hususunda yeterli bilgiye ulaşılamadığından bu araştırmanın yapılması gerekli görülmüştür. Bu çalışmada, Trakya bölgesinde bir imar ada cephesinin muhtelif semt açısı değerlerinde ve güneş azimut açısının muhtelif değerlerinde; bir imar adasındaki binanın, komşu bahçe sahasında, arka bahçe sahasında ve komşu parseldeki binanın cephesinde oluşturduğu gölgenin konumları incelenmiştir. Çalışmanın sonunda, imar planları hazırlanırken bir imar adasında maksimum gölgelenme oluşmasını sağlamak için neler yapılması gerektiği hakkında öneriler sunulmuştur.

Because the weather is very hot in the summer, people want shady spaces to get rid of the sun's overwhelming effect. In order to keep the buildings or the open-air environment in the shade, the buildings or rest areas to be constructed can be designed accordingly in the planning phase. The distance between the buildings, height of buildings, geodetic location of building, the time of day, the solar equalization angle at that time, the solar azimuth angle and the solar zenith angle are effective to the position of the shadow buildings on a reconstruction island at various times of the day. Separate or block arrangement is applied for the buildings to be built in the settlement areas. In practice, although there are special software, software prepared for the shadow effect of a building, but how the shadow of a building is calculated, and this research has been deemed necessary since there is not enough information about the effect of the shadow formed on neighboring buildings. In this study, in various district angle values and sun azimuth angle of a development island facade in Trakya region; the location of the shadow building on the neighboring garden area, backyard area and on a reconstruction island and on the facade of the building in the neighboring parcel were investigated. At the end of the study, suggestions were given about what should be done in order to ensure maximum shadowing on a development island while preparing the development plans.