Gelir Vergisinde Basamak Çeşitliliği: Ülke Uygulamaları Kapsamında Bir Değerlendirme

Abstract

Vergi yükünün toplum kesimleri arasın-da adaletli dağılımını tesis etmenin önemli bir aracı artan oranlı vergilemedir. Vergi sistemini daha adil duruma getirmek ve kamu gelirlerini arttırabilmek üzere yönetimler gelir vergisi sis-temlerine yeni vergi basamakları (dilimleri) dâhil edebilmektedirler. Türkiye’de, 05.12.2019 kabul tarihli 7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Ka-rarnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Ka-nun ile gelir vergisi sistemine yeni bir basamak eklenmiştir. Söz konusu değişiklikle 500.000 TL ve üzerinde gelir elde edenler için %40 oranının uygulanmasına karar verilmiştir. Böylece da-ha önce dört dilimden oluşan tarife yapısı beşe çıkarılmıştır. İlgili kapsamda çalışmanın amacı tarife yapılarında benzer değişiklikler gerçek-leştiren ülkelerin gelir vergisi sistemlerinin araştırılması ve değerlendirilmesidir. Çalışmada beş ve daha fazla vergi dilimine sahip ülkeler ele alınmıştır. Araştırma sonucunda kimi ülkelerde en üst basamaktaki oranlara ek olarak ilk dili-me uygulanan vergi oranlarında da değişikliğe gidildiği tespit edilmiştir. Ayrıca bazı ülkelerdeki vergilendirme sisteminin kişisel özellikleri daha fazla dikkate alan bir yapıya sahip olduğu göz-lemlenmiştir. Türkiye özelinde ise ilk basamak-larda yer alan gelir dilimlerine nazaran yüksek vergi oranları uygulanan son iki basamaktaki gelir aralığının geniş tutulduğu bulgusuna ula-şılmıştır. Yeni bir vergi basamağının eklenmesi yoluyla gerçekleştirilen değişikliğin daha adil ve subjektif bir vergi sistemi oluşturma amacını içermediği ve vergi hasılatını artırmaya yönelik bir gayret olduğu anlaşılmaktadır.

Progressive taxation is an essential tool in the establishment of an equitable distribution of the tax burden among individuals. In order to make the tax system more equitable and increase public revenues, governments can include new tax brackets in their income tax systems. In Turkey, with the Law no 7194 on Amending Digital Service Tax and Some Laws and the Decree Law No 375 which was adopted on 05.12.2019, a new bracket has been added to the income tax system. With this amendment, it was decided that the tax rate should be applied at 40% for those who earn 500.000 TL and more. Thus, the tariff structure previously consisting of four brackets was increased to five. In this context, the aim of the study is to investigate and evaluate the income tax systems of countries that make similar changes in tariff structures. In this study, countries with five or more tax brackets are examined. As a result of the research, it was determined that some countries changed the tax rates applied to the lowest income bracket in addition to the tax rates applied to the highest income level. It has also been observed that the taxation system in some countries has a structure that pays more attention to individual characteristics. Within the scope of Turkey, it has been found that the income range in the last two brackets with high tax rates is kept broad compared to the first tax bracket. It turns out that the change made by adding new tax bracket doesn’t include the intent of creating a more just and subjective tax system and it is an effort to increase tax revenues.