Yatırımcı psikolojisi ve davranışsal finans yaklaşımı

Abstract

Yatırım kararlarını etkileyen ve sürekli bir halde gelişim gösteren davranışsal finansın insanlar üzerinde nasıl bir etki bıraktığı, değişim gösteren duygular arasında ne tür kararlar aldıkları geniş ölçüde amaçlanmıştır. Davranışsal finansı oluşturan etkilerin payının büyük olduğu bu çalışmada, ekonomiye hükmeden geleneksel finansın davranışsal finansın oluşundaki katkı ve aynı zamanda alt dalları ile yatırımcı kararlarına etkileri amaçlanmıştır. Bu hususta hangi etkenlere ihtiyaç duyulduğu konusunda davranışsal finansın boyutları, yatırımcıların davranışlarını etkileyen psikolojik faktörler başlığı altında incelenmiştir. Yatırımcı psikolojisi bu faktörler kapsamında etkisi 16 başlık altında ele alınmıştır. Aynı zamanda ilişkili olduğu psikoloji dalları ile yatırımcıların karar alırken ki psikolojileri ve sonuçlarına davranışsal finansın bütünüyle ele alan bir çalışma amaçlanmıştır. Yatırımcıların karar verme etmenlerinden olan 3 ana başlık altında incelenmiştir. Aynı zamanda davranışsal finansın ilişkili olduğu disiplinlere yer verilerek yatırımcıların karar vermede etkili olan hususlar belirtilmektedir. Çalışma kapsamında el edilen bilgiler ve yararlanılan çalışmalar doğrultusunda geniş çapta araştırmalar yapılmıştır. Anket çalışması, Kırıkkale ili baz alınarak uygulanmıştır. Anket testinde demografik bilgiler ve yatırımcıların kararlarını etkileyen unsurlar başlığın altında toplamda 55 soru bulunmaktadır. Çalışmadaki katılımcılar 231 kişiden oluşmaktadır. Çalışmanın anket verilerinin analizi SPSS programı ile değerlendirilmiştir. Anket çalışmasının amacı ve hipotezlerinde de belirtildiği üzere çalışmada uygulanan yöntemler açıkça belirtilmiştir. Çalışmanın güvenilirlik analizinde Cronbach's Alpha (α) modeli kullanıldı ve hiçbir sorun olmamakla birlikte değerlerden olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Çalışmada, diğer yapılan tüm analizler ve değerlendirmeler sonucunda normal değerlerin olduğu ve aynı zamanda olumlu sonuçlara ulaşıldığı açıkça belirtilmiştir. Yatırımcılar tarafından yapılan bu anket çalışması sonuçlarına göre tarafsız ve samimi cevaplar verildiği ve aynı zamanda elde edilen sonuçlar ile anlamlı farklılıkların da olduğu da görülmektedir. Değerlendirmeler sonucunda normallikler tespit edilmiştir.