Beneish modeli ile finansal bilgi manipülasyonunun tespiti: Borsa İstanbul'da bir uygulama

Abstract

Finansal bilgi manipülasyonu, işletmenin muhasebe verilerini kullanarak finansal performansını olduğundan farklı göstermektir. Burada amaç, finansal verileri değiştirmek ve finansal bilgi kullanıcılarının yanlış kararlar vermesine sebep olmaktır. İşletmelerin finansal durumu ve geleceğe yönelik beklentileri ile ilgili bilgi veren mali tabloların açık ve anlaşılır olması yatırımcılar açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada 2017-2020 yıllarında Borsa İstanbul imalat sanayi sektöründe işlem gören 171 şirket bilgilerine ulaşılarakyatırımcılara sunulan finansal bilgilerin değişime uğrayıp uğramadığı araştırılmıştır. FİNNET mali analiz programı ve Kamuyu Aydınlatma Platformundan (KAP)171 işletmenin gelir tabloları ve bilançoları alınmıştır. Bu işletmelerBeneish TR modeli kapsamında M score oranı ile analiz edilmiştir. Şirketlerin eksik verilerinden kaynaklı olarak yıllara göre 2018 yılında 132 işletme, 2019 yılında 127 işletme, 2020 yılında 130 işletmenin manipülasyona başvurup başvurmadığı ile ilgili olasılıklar hesaplanmıştır. Daha sonra 2018, 2019 ve 2020 yıllarındaki ortak bulunan 109 işletmenin üç yıllık değerleri karşılaştırılarak oranları hesaplanmıştır.