Teolojik ve bilimsel açıdan geniş evren modeli

Abstract

Tarihsel süreç boyunca evren ve evrenin mahiyeti hakkında insanlığın bilgisi yenilenmiş ve gelişmiştir. Son yüzyılda gerçekleşen bilimsel faaliyetlerin hız kazanmasıyla beraber yaşadığımız evrenle alakalı daha önceki algılarımız değişime uğramıştır. Bilimsel alanda yaşanan değişim din ve felsefe alanlarını da etkilemiştir. Evrenin yapısı hakkında yapılan bilimsel araştırmalar bizlere gittikçe genişleyen devasa büyüklükteki bir evrende yaşadığımızı göstermiştir. Bu evren içerisinde konumlanan dünya, bulunduğu evrene kıyasla çok küçük kalmaktadır. Evrenin bu yapısını fark edip inceleyen her insanın aklına doğal olarak; yaşamsal faaliyetlerimizi sürdürebilmek için bu kadar büyük bir evrene gerek var mıydı? Neden diğer galaksi ve gezegenler yaratıldı? Yaratıcı için bu müsriflik değil midir? İnsan, devasa büyüklükteki bu evrende amaçsızlığa sürüklenen bir varlık mıdır? gibi sorular gelmektedir. İnsan-evren ilişkisine dair yaklaşımların içeriği, bu türden sorulara vereceğimiz yanıtlar çerçevesinde şekillenmektedir. Tüm insanlığı ve dine olan bakış açısını etkileyen kozmik sistemin mahiyeti, bu açıdan değerlendirildiğinde önem arz etmektedir. Çalışmamızın temel amacı geniş bir evrende var oluş sahnesine çıkmamızın altında yatan nedenleri, evrenin ekstra uzak parçalarını yaratmanın Tanrı için israf niteliği taşıyıp taşımadığı ve geniş evren modelinin insanla olan etkileşimi bağlamında modern kozmolojik verilerle insan-evren ilişkisinde insanın amaçtan yoksun olmadığını tespit etmektir. Bu kapsamda kozmoloji, astronomi, fizik ve psikolojinin bulgularından yararlanılarak bilimsel veriler eşliğinde bu türden sorulara cevap aranmaya çalışılmıştır. Evrenin genişlemekte olduğu ve çok büyük bir evrende yaşadığımızın anlaşılması 20. Yüzyılın ilk yarısında gerçekleştiğinden dolayı klasik literatürde geniş evren modelinin gerekliliği ve insan için ne anlam ifade ettiğini konu edinen ve araştıran çalışmalara rastlanmamıştır. İncelediğimiz tez, makale ve kitap türündeki çalışmaların ise meseleyi çok sınırlı ve yüzeysel bir şekilde ele aldığı görülmüştür. Bu konuda yapılan çalışmalar, geniş evrende bulunan sayısız yıldız ve galaksilerin insanlar için ne anlam ifade ettiğini, neden geniş bir evrende yaşadığımızı, insanın nihai anlamı bulmasında geniş evrenin rolü ve geniş evren modeli ile yaratıcı arasındaki ilişkiyi detaylı olarak açıklamamaktadır. Alanda görülen bu boşluğu doldurmak amacıyla yapılan bu araştırmada, insanın üst düzeyde gelişim sağlayabilmesi ve medeniyetlerin teknolojik ve bilimsel ilerleme kaydedebilmeleri için geniş evren modelinin gerekli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmamızda, geniş evren modelinden yola çıkarak insanın hiçliğe ve anlamsızlığa doğru sürüklendiğini ifade eden ve bu doğrultuda evrende bir yaratıcı unsurun yokluğunu iddia eden varoluşçu ve materyalistlerin düşüncelerinin aksine geniş evren modelini kullanarak yaratıcının varlığına dair üç farklı delil dile getirilmiştir.