Çorum Sungurlu'da yaşayan Kırım Tatar Türklerinin sözlü kültür ürünlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Türk milleti tarihin en eski dönemlerinden itibaren göç ederek varlığını, töresini, inançlarını ve dilini günümüze kadar aktarmıştır. Kırım Tatar Türkleri de vatanlarından Ak Topraklar olarak ifade etkileri Anadolu'ya Rus zulmünden kurtulmak için göç etmişlerdir. Kırım Hanlığı, Altın Orda Devleti'nin yıkılmasıyla birlikte kurulmuş, 18. yüzyıla kadar varlığını devam ettirmiştir. Kırım Hanlığı'nın yıkılmasıyla birlikte başta Rumeli'ne ve Anadolu'ya göç eden Kırım Tatar Türkleri kültürlerini, dillerini, adetlerini, geleneklerini, göreneklerini taşımışlardır. Kırım Tatar Türkleri'nin bu zengin kültürlerinden halk anlatmalarını, sözlü ürünlerini derlenmiş ve incelenmiştir. Kırım Tatar Türkçesi UNESCO tarafından Tehlike Altındaki Diller katagorisine girmiştir. Bu nedenle Çorum Sungurlu' da yaşayan Kırım Tatar Türklerinin sözlü ürünlerinin yok olmasını önlemek ve kayıt altına almak için bu çalışma yapılmıştır. Kırım Tatar Türkçesini bilen yaşlılarımız gün geçtikçe edebi hayata irtihal etmekte ve kültürün en önemli yapı taşları yok olmaktadır. Çorum Sungurlu' da bugün yaş ortalaması 60 yaş üstü kişiler Kırım Tatar Türkçesini bir araya geldiklerinde konuşmakta ve bu kişilerinde vefat etmesiyle birlikte Kırım Tatar Türkçesi konuşulmayacak ve unutulacaktır. Yapılan bu derleme çalışma neticesinde; Çorumda yaşayan Kırım Tatar Türklerinin monografisi üzerine yapılan saha çalışması sonucu derlenen ürünler kayıt altına alınmış ve gelecek nesillere aktarılmıştır.

The Turkish nation has migrated from the earliest periods of history and transferred its existence, customs, beliefs and language to the present day. The Crimean Tatar Turks migrated from their homeland to Anatolia which is they state as white land to get rid of the Russian persecution. The Crimean Khanate established with the collapse of the Golden Horde State continued to exist until the 18th century. With the collapse of the Crimean Khanate, the Crimean Tatar Turks who immigrated to Rumelia and Anatolia, carried their culture, language, customs and traditions. Folk productss and oral products of these rich cultures of the Crimean Tatar Turks were compiled and examined. Crimean Tatar Turkish has been included in the UNESCO Endangered Languages category. This study was carried out to prevent and record the oral products of the Crimean Tatar Turks living in Çorum Sungurlu. Our elders, who know the Crimean Tatar Turkish, had passed away literary life day by day and the most important building blocks of culture are disappearing. Today in Çorum Sungurlu, people whose average age is over 60 speak Crimean Tatar Turkish when they come together, and with the death of these people, Crimean Tatar Turkish will not be spoken and will be forgotten. As a result of this compilation study; oral products of the monograph of the Crimean Tatar Turks living in Çorum were compiled, recorded and transferred to future generations as a result of the field work.