Olay yerinin belgelendirilmesinde adli sanat uygulamaları (Dostoyevskı'nin Suç Ve Ceza romanı örneği)

Abstract

Adli olayların çözümünde en önemli unsur, olayın meydana geldiği mekândan yola çıkarak elde edilecek ve olayı temsil edecek maddi delillerdir. Dolayısıyla olay yerini inceleme, suç soruşturmalarındaki en önemli aşamadır ve soruşturmanın bütününe yön verecek niteliktedir. Olay yeri inceleme görevlilerinin, alanlarında uzmanlaşmış olmaları ve geliştirilmiş standartlar çerçevesinde görevlerini yerine getirmeleri gerekir. Multidisipliner olan adli bilimler içerisinde bir alt disiplin olarak görülen adli sanat, işlenmiş bir suç ile dolaylı ya da dolaysız yönden bağlantı kuran kişilerin hafızalarından faydalanılabilmesi için çeşitli teknikler ve malzemeler kullanarak, benzerliği tasvir etmeyi hedefleyen, yol gösterici iki veya üç boyutlu medyaların üretilmesi çalışmalarının tümüdür. Adli sanat çalışmaları yapan kişiler ise adli sanatçı olarak ifade edilir. Adli sanatçılar; kimliği belirsiz kişilerin ve suç şüphelilerinin resimlenmesi, şüpheli ve kayıp kişilerin farklı yaşlardaki tahmini görüntülerinin oluşturulması, kafataslarının yeniden yüzlendirilmesi, mahkemeler için grafik ve diyagramlar hazırlama, olay yerinin fotoğraflanması, kroki ve planların çizilmesi gibi adli olayların çözümüne katkı sunan işleri yaparlar. Resimlendirme ve çizimler elle yahut bilgisayar ortamında iki boyutlu ve üç boyutlu olarak yapılabilir. Bu çalışmada, olay yeri tespit ve belgeleme metotları kapsamında bir adli sanatçı tarafından yapılabilecek işlemler ayrıntılı bir biçimde anlatılarak, adli sanat eğitiminde olması gerekenler açıklanmıştır. Romandaki betimlemelerin oldukça açık, detaylı ve görsel olarak doyurucu olması sebebiyle adli sanat uygulamalarının örnekleri için de Dostoyevski'nin "Suç ve Ceza" romanı seçilmiştir. Adli sanatın iki boyutlu uygulama örneklerine yer verilerek, güzel sanatlar alanındaki uzmanların adli sanat alanına sağlayacağı katkılar örneklerle ifade edilmiştir. Yurt dışındaki üniversitelerin adli sanat alanındaki müfredatları incelenerek, Türkiye'de yapılabilecek araştırma ve çalışmalara yönelik öneriler sunulmuştur. Anahtar Kavramlar: "Olay Yeri İnceleme Metotları", "Adli Sanat", "Yeniden Canlandırma", "Adli Sanat Eğitimi", "Adli Bilimler" Bilim Kodu: 20101

The most significant point in the criminal investigation is the material evidence to be obtained from the place where the incident occurred and to represent the criminal act. Therefore, crime scene investigation is the most important stage in the investigations, and it is an important step that will guide the whole investigation. Crime scene investigators must be specialized in their field and perform their duties within the framework of developed standards. Forensic art, which is seen as a sub-discipline within the multidisciplinary forensic sciences, is the whole of the work of producing guiding two- or three-dimensional media that aims to depict the similarity by using various techniques and materials to benefit from the memories of people who have a direct or indirect connection with a committed crime. Those who make forensic art works are referred to as forensic artists. Forensic artists do works that contribute to the resolution of forensic cases, such as illustrating unidentified persons and criminal suspects, creating estimated images of suspects and missing persons at different ages, facial reconstruction of skulls, preparing graphics and diagrams for the courts, photographing the crime scene, drawing sketches and plans. Illustrations and drawings can be made by hand or on a computer in two-dimensional and three-dimensional form. Since the descriptions in the novel are quite clear, detailed, and visually satisfying, Dostoyevsky's "Crime and Punishment" novel was selected as a sample for examples of forensic art practices. By giving place to two-dimensional application examples of forensic art, the contributions of fine arts experts to the field of forensic art are expressed with examples. By examining the curricula of universities abroad in the field of forensic arts, I put forward suggestions for research and studies that can be done in Turkey. Key Terms: "Crime Scene Investigation Methods", "Forensic Art", "Reconstruction", "Forensic Science", "Art Education" Science Code: 20101