Ca'fer el-Huldî'nin hayatı, tasavvufî görüşleri ve Hikâyât'ül-Meşâyih adlı eseri

Abstract

Klasik Tasavvufun teşekküllünde ilk dönem mutasavvıfların katkısı büyük olmuştur. Ca'fer el-Huldî (ö. 348/959) ilmî birikimi, mutasavvıf kimliği ve tasavvufa katkıları ile o dönemin önemli sûfîleri arasında yer almıştır. Huldî pek çok ilimle ilişkisinin olması ve bu ilmî birikimini tasavvufî anlayışına olumlu bir şekilde taşıyan bir mutasavvıftır. Muhaddis sûfî olan Huldî, günümüze ulaşmayan pek çok eseri mevcuttur. Tasavvufun pek çok ilkini Ca'fer gerçekleştirmiştir. Tasavvuf silsilesini ilk defa kayıt altına alan, tasavvuf arkeolojisini başlatan, zahid, sûfî alimlerin isimlerini kayıt altına alan, onların hayatına dair hikâyeler aktaran, kitap koleksiyonuna sahip olan mutasavvıftır. Huldî, hikâyeleri ile Bağdat'ın üç meşhurundan biri olarak kaynaklara geçmiştir. Huldî, Cüneyd gibi Bağdat'ın öncü şahsiyetlerinin hayatını bizlere aktaran birinci elden kaynaktır. Rivayetleri o döneme ışık tutan Ca'fer tasavvufun tarihsel sürecini ortaya koymuştur. Tasavvuf ve tarih kaynakları rivayetlerinden yararlanmıştır. Hikâyeleri o dönem hakkında bizlere bilgi vermektedir.

Early Sufis made great contributions to the formation of Classical Sufism. Ca'fer el-Huldî (b. 348/959) was among the important Sufis of that period with his scientific knowledge, Sufi identity and contributions to Sufism. Huldi, who has relations with many sciences, is a Sufi who brings his scientific knowledge to his Sufi understanding in a positive way. Huldi, who was a Muhaddith Sufi, has many works that have not survived to the present day. Ca'fer, who achieved many firsts in Sufism, is the Sufi who recorded the Sufi lineage for the first time, initiated Sufi archeology, recorded the names of ascetics and Sufi scholars by telling stories about their lives, and had a collection of books. Huldi was mentioned in the sources as one of the three famous people of Baghdad with his stories. Huldi is the first-hand source that conveys the lives of Baghdad's leading figures such as Cüneyd to the next generations. Ca'fer, who shed light on that period with his narrations, revealed the historical process of Sufism. Sufism and history sources benefited from his narrations. Sufism and historical sources benefited from his narrations. Their stories provide us with information about that period. Key Terms: Sufism, Ca'fer, Narrations, Primary Source of Sufism,