Şeyhî’nin Husrev ü Şîrîn mesnevisinde yanlış yazılan bir yer ismi: Abḫāz

Abstract

Sâsânî hükümdarlarından Husrev Perviz ve Şîrîn’in aşkının anlatıldığı Husrev ü Şîrîn mesnevileri gerek İran gerekse Türk edebiyatında çok beğenilmiş ve pek çok şair tarafından kaleme alınmıştır. Tarihî gerçekliğe dayanan bu aşk hikâyesinde bugün de varlığını sürdürmekte olan pek çok ülke ve şehrin isimleri geçmektedir. Bu ülke isimlerinden biri olan “Abḫāz”ın, Şeyhî’nin Husrev ü Şîrîn nüshalarında “Encâz” olarak yazıldığı tespit edilmiştir. Arap alfabesiyle yazılmış bir metin olduğu için müstensihlerin bu ismi yanlış okudukları düşünülmektedir. Bu makalede “Abḫāz” kelimesi ve bu kelimenin “Encāz” olarak okunma ve yazılma sebepleri üzerinde durulacaktır.

Husrev ü Şîrîn Mesnevis which narrates the love between Sasanian emperor Husrev Perviz and Şîrîn has been riveting in both Persian and Turkish literatures and indited by many poets. In the narration which is based on a true story are the names of many cities and countries existing today. One of such country, Abhaz is given as “Encâz” in different versions of Husrev ü Şîrîn by Şeyhi. It is thought that those who copied the work read the name incorrectly since the text was written in Arabic alphabet. This study reports the reasons behind this misreading and miswriting.