Ebussuûd Efendi’nin kelâmî görüşleri

Abstract

Osmanlı döneminin yükseliş devrinde yaşayan ve şeyhülislamlık görevinde bulunan Ebussuûd'un tefsiri ve fetvaları hakkında bazı araştırmalar olsa da, kelam alanındaki görüşlerini inceleyen araştırmalar mevut değildir. Kelam alanında sistematik bir eser telif etmese de, eserlerinde kelam konularını incelemektedir. Tarihte fetvaları ile şöhret bulmuştur. Bazı fetvaları da, inançlarla ilgilidir. Belirli bir inanç temelinde oluşturduğu fetvaları, genel olarak bir parçası olduğu siyasal yapının benimsemiş olduğu mezhebin inançlarını ve siyasal otoritenin isteklerini yansıtmaktadır. Bu çalışmada tahlil, karşılaştırma ve eleştiri yöntemlerini kullandım. Onun kelam alanındaki görüşlerinin incelenmesi, döneminin siyasal otoritesinin yönetim anlayışı hakkında bazı ilkelere atıfta bulunabilir ve kabullenilmiş bir inancın Kur'an yorumuna etkisi konusunda örnek oluşturabilir

Though some research has been done on the commentary and fatwas of Ebussuûd Efendi who lived in the rising period of the Ottoman Empire and served as shaykh al-Islam, there exist no study examining his theological opinions. Though he did not compose any systematic works in the field of theology, he dealt with theological questions. His fatwas, which he formed on the basis of a certain belief, reflect in general the convictions of the sect adopted by the political structure which he was a part of and the demands of the political authority of his time. In this study, I made use of the methods of analysis, comparison and criticism. Examination of his theological opinions may refer to some principles about the sense of rule of the political authority of his period and may set a good example of the effect of a pre-accepted belief on Quranic exegesis