[Kitap incelemesi] : “Süleyman Uludağ "İslâm ve musiki, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2015."

Abstract

İnsanlık tarihinin başlangıcından bu yana hayatın daima içinde ve her anında olan mûsikî, İslâm’ın yayılmasından bu yana her dönem icra ve var oluş yönüyle tartışmalara zemin hazırlayan bir mesele olmuştur. Dinî ya da lâ dinî sahada var olan mûsikî, günümüze değin birçok kez kitaplar yazılması ve hakkında çalışmalar yapılması gerekli görülen mevzular arasında yerini almıştır. Fakat nice müellifler mûsikî konusundaki dile getirilmesi gereken İslâmî ve fakat rasyonel fikirsel alanı, aynı zamanda da fetva verme hususunu tam olarak doldurulamamış bir saha olarak bırakmışlardır. Kaleme alınan eserler içerisinde mûsikîyi ilmî yöntemlerle inceleyip çeşitli sonuçlara ulaşanlar olduğu gibi, tam aksine müziği aşırı bir şekilde kötüleyenler de olmuştur. Bunun yanında henüz kütüphanelerde bulunan ve tetkik edilmeyi bekleyen eserler de mevcuttur. Yapılan tüm bu tartışmalar ise ya tam olarak konuyu açıklığa kavuşturamamış ya da duygusal yaklaşımlarla açıklanmaya çalışılan bir hüviyete bürünmüştür. Bu durum da insanların zihinlerinde mûsikînin dinî hükmünün halen netlik kazanmamasının, bir takım ayrılıkçı görüşlerin devamının, dolayısıyla da şiddetli tartışmaların ve kendinden farklı düşünen kişilere yöneltilen çeşitli ithamların müsebbibi olmuştur. Süleyman Uludağ’ın müellifi olduğu İslâm ve Musiki adlı bu kitap, çağın gereklerini dikkate alarak ve mûsikînin yeniden değerlendirilmesi gerekli görülerek hazırlanmış, ilmî temellere oturtulmuş ve rasyonel bakış açısıyla tüm imkânlar kullanılarak kaleme alınmıştır. Müellifin zikredilen eserinin konusu ise kendi ifadesiyle; “sadece, mûsikînin dinî hükmü nedir ve ne olmalıdır?” sorularının cevabıdır. Bu çalışma 1976 yılında ilk baskısı yayımlanan “İslâm Açısından Musiki ve Semâ” adlı eserin de genişletilmiş halidir.