Finansal liberalizasyon altında yatırım: 1980 sonrası Türkiye örneği

Abstract

1980'li yıllarda küreselleşme bağlamında ortaya çıkan liberal politikalar, birçok ülkeyi etkisi altına almıştır. Özellikle ekonomik alanda etkisi görülen küreselleşme, liberalizasyonu, liberalizasyon ise finansal liberalizasyon kavramını ortaya çıkarmıştır. Çalışmanın asıl konusu olan finansal liberalizasyon ile amaçlanan, ekonomiler üzerindeki devlet baskısını tamamen ortadan kaldırılmaktır. 1980 yılında birçok ülke, finansal liberalizasyonun şartlarını 1990'lı yıllara kadar iç ve dış finansal liberalizasyon şeklinde büyük ölçüde yerine getirmiştir. Finansal liberalizasyon ile sermaye hareketlerinin tam serbestisinin sağlanması, kaynak sıkıntısı çeken gelişmekte olan ülkeler (GOÜ) için büyük bir avantaj olarak görülmüştür. Ancak bu süreçte GOÜ'nün beklentileri karşılıksız kalmış, büyüme ve kaynak sorununa çözüm bulunamadığı gibi bu ülkeler için kriz süreci de başlamıştır. Çalışmada finansal liberalizasyonun makro ekonomik değişkenlere özellikle de yatırım değişkenine olan etkileri üzerinde durulmuştur. Bu etkiler GOÜ'den biri olan Türkiye ekonomisi üzerinde incelenmiştir. Amacımız finansal liberalizasyonun büyük ölçüde sağlanmış olduğu 1990'lı yıllarda yatırım, üretim ve gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), oranlarında meydana gelen değişimler sonucu uygulanan politikaların ne yönde etki yarattığını incelemektir. Araştırmalar sonucunda, Türkiye'de finansal liberalizasyon döneminde, doğrudan yabancı yatırım (DYY) ile GSYİH arasındaki ilişki ekonometrik model ile analiz edilmiştir. Çalışma süresince, yöntem olarak nitel ve nicel verilerden yararlanılmış, veri toplama tekniği olarak belge ve veri tarama yöntemi, toplanan bu verilerin yorumlanmasında ise içerik çözümleme yöntemi kullanılmıştır. Veriler için ulusal ve uluslararası veri tabanlarına başvurulmuştur.

In the 1980s, liberal policies that emerge in the context of the globalization have effected many countries. Globalization which is effective especially in the economic field has shown up the liberalization concept and also this liberalization has revealed the concept of financial liberalization. The main subject of this financial liberalization is to remove completely the government pressure on the economies. In 1980, many countries has largely fulfilled the financial liberalization conditions until the 1990s in the form of internal and external financial liberalization. Providing perfect freedom to capital movement with financial liberalization was seen as a huge advantage for developing countries which have suffered resource of from scarcity. But, in this process, developing countries' expectations remain unrequited and the process of crisis for these contries has started and has not found a solution to growth and resource problem. In this study, we focused on the effects of financial liberalization to macroeconomic and investment variables. These effects were examined over the Turkish economy which is a developing country. Our aim is to investigate the change of investment, production and GDP ratio and effect of the implemented policies in 1990s when financial liberalization was largely provided. As a result of research, at the period of financial liberalization in Turkey, the relationship between FDI and GDP was analyzed by econometric models. During the study, we used qualitative and quantitative data and document scanning as a method. And also, content analysis method was used to interpret the data.