Çankırı-Çorum-Amasya hattı üzerindeki Hitit yerleşimlerinin lokalizasyon sorunlarıyla ilgili genel bir değerlendirme

Abstract

Son yıllarda Hititler Dönemi Anadolu’nun tarihi coğrafyası ile ilgili değerli araştırmalar yapılmış ve bu yöndeki çalışmalar artış göstermiştir. Bu çalışmalarda ortaya konulan yeni görüşler ve isabetli lokalizasyon önerileri, özellikle günümüzde Çankırı, Çorum ve Amasya İllerini kapsayan bölgenin tarihi coğrafyasını aydınlatmada yol gösterici olmuştur. Fakat yapılan yeni teklifler bir takım sorunları da beraberinde getirmiştir. Zira zaten tarihi coğrafya açısından problemli olan bu bölge, kuzeydeki Kaška sorunsalı ile de büsbütün çıkmaza girmektedir. Çalışmada Hititçe metinlerde geçen bazı önemli yerleşimler ve bu yerleşimler için yapılan farklı lokalizasyon tekliflerinin yol açtığı tartışmalar değerlendirilecektir. Özellikle Hititlerin başkenti Boğazkale/Hattuša, Ortaköy/Šapinuwa, Maşathöyük/Tapigga ve Oymaağaç/Nerik eşitlikleri esas alınarak yerleşimler için yapılan farklı görüşler karşılaştırmalı olarak sunulacaktır.

In recent years valuable researches on the historical geography of the Hittite Period Anatolia have been carried out and the studies in this direction have increased. The new ideas presented in these studies and the suggestion of proper localization have been a guide in illuminating the historical geography of the region which especially includes Çankırı, Çorum and Amasya Provinces. But the new proposals have brought some problems. This area, which is already problematic in terms of historical geography, is also completely absent from the Kaška problematic in the north. Some important settlements in Hittite texts in the study and the discussions caused by different localization proposals for these settlements will be evaluated. In particular, different views on settlements will be presented based on Bogazkale / Hattuša, Ortaköy / Šapinuwa, Maşathöyük / Tapigga and Oymaağaç / Nerik equations of the Hittites.