Tedarik zinciri performans ölçütleri ile firma kârlılığı arasındaki ilişkiler "Çorum ili örneği"

Abstract

20. yüzyıl itibariyle küreselleşmeninde etkisiyle hızla değişen rekabet ortamında firmaların ayakta kalabilmeleri ve uzun dönemde rekabetlerini sürdürebilmeleri için kaynaklarını etkin ve verimli kullanmaları vazgeçilmez bir etken olmuştur. Firmalar arası rekabetin şeklini belirleyen pazar ve taleplerin değişen yapısı artık rekabetin firmalar arasında olmasından ziyade içinde bulundukları ağlara göre değişkenlik göstermeye başlamıştır. Tedarik zincirinin öneminin daha net anlaşılması üzerine geçmişte yapılan araştırmalardan faydalanmak, araştırmacıların ortaya koyduğu çözümleri anlamak, öğrenmek ve bunu şirketlerde uygulamak hayati önem arz etmektedir. Literatür de bu anlamda çok sayıda araştırma yapılmıştır. Bu çalışmada da literatürden faydalanılarak ve hali hazırda özellikle makine imalât yapan ve tedarik ağı olan işletmeler üzerinde incelemeler yaparak, problemin ne olduğu ve nasıl çözülmesi gerekeceği, araştırmaki bu bahsedilen konulara ve sorunlara umut ışığı olacaktır. Literatürde yapılan çalışmaların yanında işletmelerin tedarik ağındaki problemlerini ortaya çıkarmaya yardım olmak maksadıyla araştırma soruları geliştirilmiştir. İşletmelerin bu sorulara vereceği cevaplarla problemlerin kaynakları üzerine bir fikir geliştirme imkânı olacaktır. Bu tez çalışması TZ performans ölçütleri ile firma kârlılığı arasındaki ilişkileri araştırmak amaçlı yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda bilgi paylaşımı, bağlılık, güven, yenilikçilik, entegrasyon, çeviklik, esneklik, bilgi kalitesi, TZY performansı ve firma performansu başlığı altında likert ölçek kullanılarak anket çalışması yapılmıştır. Yapılan anket çalışması Çorum Küçük Sanayi Sitesi ve Organize Sanayi Sitesi' nde imalât yapan firmalara yapılmıştır. Yapılan araştırma sonucu ulaşılan veriler SPSS 24.0 (statistical package for the Social Sciences) paket programı kullanılarak ve ilgili analizler yürütülerek yapılmıştır. Bu tez çalışması, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde problem durumundan, hipotezlerden, araştırmanın amacı, önemi, sınırlılıkları, kavramsal model ve organizasyon şemasından bahsedilmiştir. İkinci bölümde, kavramsal çerçeve başlığı altında literatürde tedarik, tedarik zinciri ve tedarik zinciri yönetimi kavramlarına ait bilgilere yer verilmiştir. Üçüncü bölümde araştırmanın, evren örnekleminden, kullanılan anketlerden, verilerin analiz ve yöntemlerinden bahsedilmiştir. Dördüncü bölümde ise araştırma dâhilinde elde edilen bulgulara yer verilerek sonuç, değerlendirme ve önerilerden söz edilmiştir.

In the rapidly changing competitive environment with the effect of globalization as of the 20th century, it has become an indispensable factor for companies to use their resources effectively and efficiently in order to survive and to sustain their competition in the long term. The changing structure of the market and demands, which determine the form of competition between companies, has started to vary according to the networks they are in, rather than competition between companies. It is vital to benefit from the research done in the past, to understand, learn and apply the solutions put forward by the researchers in order to understand the importance of the supply chain more clearly. Numerous studies have been carried out in this regard in the literature. In this study, by making use of the literature and examining the companies that currently manufacture machinery and have a supply network, what the problem is and how to solve it will be a glimmer of hope for these mentioned issues and problems in the research. In addition to the studies in the literature, research questions have been developed to help reveal the problems of enterprises in the supply network. Businesses will have the opportunity to develop an idea on the sources of the problems with the answers to these questions. This thesis study was conducted to investigate the relationships between TZ performance criteria and firm profitability. In order to achieve this aim, a survey was conducted using a likert scale under the headings of information management, consumption, trust, operationality, integration, agility, speed, information quality, SCM performance and firm performance. The survey was conducted on the companies producing in Çorum Small Industrial Site and Organized Industrial Zone. The data obtained as a result of the research were made using the SPSS 24.0 (statistics package for Social Sciences) package program and related analyzes were made. This thesis consists of four parts. In the first part, the problem situation, hypotheses, the purpose, importance, limitations of the research, conceptual model and organizational chart are mentioned. In the second part, information about the concepts of supply, supply chain and supply chain management in the literature is given under the title of conceptual framework. In the third chapter, the research, the universe sample, the questionnaires used, the analysis and methods of the data are mentioned. In the fourth chapter, the results, evaluations and suggestions are mentioned by giving place to the findings obtained within the scope of the research.