Yazar "Batumlu, Emre" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türk edebiyatında matematik imgesi
    (Hitit Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022) Batumlu, Emre; Demiryürek, Meral
    Şiir ile matematik birbirinden uzak kavramlar gibi dursalar da ortak yönler içermektedirler. Çünkü hem şiir hem de matematik sadece doğruyu söylemekle yetinmez. Her ikisinin de amacı doğru olanı güzel bir şekilde anlatmak, aktarmaktır. Matematikçiler bunu, mümkün olduğunca yalın bir anlatımla, ilgililerin anlayabileceği seviyede matematik bilgisini düzenleyerek sağlar. Şairler ise bunu mümkün olduğunca az kelime kullanarak yapmaya çalışırlar. Şairlere bu imkânı veren imgelerdir. İmge, şairin duyu organları ile algıladığı nesne ve olaylar için zihninde oluşturduğu soyutlamalardır. Matematik dünyasının da tamamen soyut bir içeriğe sahip olduğu düşünüldüğünde, şairlerin matematik kavramını, matematikle ilgili terim ve elemanları bir imge olarak kullanmaları olağandır. Bu sebeple tarihten günümüze hemen her milletin edebiyatında özel olarak da şiirinde matematik konularının imgeleştirildiği görülmektedir. Türk edebiyatında; sayılar, aritmetik ve geometri terimleri başlıca kendine yer bulan ve imge olarak kullanılan matematik konuları olarak göze çarpmaktadır. Bu tez ile Türk Edebiyatında matematik konularını imgeleştiren şairler ve şiirleri, araştırılmış, irdelenmiş ve tasnif edilmiştir. Öncelikle matematik sanat ilişkisi genel hatlarıyla anlatılmıştır. Matematiğin resim, heykel, müzik ve mimari ile olan ilişkisi üzerinde durulmuştur. Ardından Türk halk edebiyatında sayı simgeciliği irdelenmiş, Türk mitolojisi, Türk destanları ve halk anlatılarında geçen sayılar ve bu sayılara yüklenen anlamlar açıklanmıştır. Bir sonraki bölümde klasik Türk şiirinde kullanılan tarih düşürme, vezn-i aher ve akis sanatlarının matematik ile olan ilişkisinden bahsedilmiştir. Son kısımda ise Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde matematik unsurlarını imgeleştiren şairler ve şiirler anlatılmıştır. Anlatılan şairler ve şiirler kronolojik ya da bağlı bulundukları akımlara göre değil de kullandıkları matematik unsurlarına göre ele alınmıştır. Böylece; sayılar, geometri, aritmetik ve aritmetiği yadsıyan şiirler ana bölümleri ile inceleme gerçekleştirilmiştir. Bu inceleme göstermiştir ki Türk edebiyatında matematik bir imge olarak sıklıkla kendine yer bulmuştur ve yer bulmaya da devam etmektedir.