Dinç, SemaTaş Çolak, Hatice2024-11-272024-11-272024https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=09SGIB8ep17gz0hYkQ_peghttps://hdl.handle.net/11491/9115Hitit Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim EnstitüsüMusiki bir kültürün değerlerini, geleneklerini ve tarihini korumaya yardımcı olan en önemli unsurlardan biridir. Geleneksel musikiden dînî musikiye varana kadar her kültürün kimliğini ve hafızasını gelecek nesillere aktarma işlevi gören musiki bu bağlamda kültürel kimliği korumak, duyguları ifade etmek, hikayeler anlatmak, eğlendirmek, birleştirmek, kişisel gelişimi teşvik etmek, ritüellerde kullanım gibi bir çok amaca hizmet eder Bu çalışma, Azerbaycan'ın önde gelen musikişinaslarından F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev'in hayatını ve eserlerini incelemektedir. Çalışma, Baxş?liyev'in kendisinden, ailesinden, öğrencilerinden ve yakın dostları ile çalışma arkadaşlarından elde edilen bilgiler ışığında hazırlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi, gözlem ve görüşme şeklinde üç ayrı veri toplama tekniği kullanılarak hazırlanan bu çalışma 3 bölümden müteşekkildir. Giriş kısmında Azerbaycan musiki tarihine kısaca değinildikten sonra araştırmanın amacı ve önemi, araştırmanın yöntemi, araştırmanın kapsam sınırlılıkları ve araştırmaya yönelik literatür taramasına yer verilmiştir. Birinci bölüm F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev'in hayatı, kişiliği, sûfî yönü, çalgı icracılığı, musiki hakkında görüşleri, Azerbaycan'da dînî musiki, bazı sanatçı ve ilim adamlarının müzisyenle ilgili görüşleri, Baxş?liyev'in genç müzisyenlere tavsiyeleri, müzisyenin katılım sağladığı ve düzenlediği konser ve programlardan oluşmaktadır. İkinci bölümde kitapları ve makaleleri ele alınmış ve bunların yanında yurt dışı hizmetleri de bölüme dahil edilmiştir. Üçüncü bölüm güfte ve bestelerini içermektedir. Son olarak Ek'ler bölümünde ise Baxş?liyev'in katıldığı bilimsel toplantılar ve aldığı ödüllerin yanında kitap görsellerine de yer verilmiş, bu kısım fotoğraflarla belgelendirilmiştir. F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, özellikle yorumculuğu ile Azerbaycan'da bu alanda çalışma yapan olan bir çok sanatkâra da öncü olmuştur. Dînî musiki alanında bir çok esere yeni bir yorum getirerek gün yüzüne çıkmasına katkıda bulunan, bu eserlerin gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir rol oynayan Baxş?liyev, gerek Türkiye'de gerekse başka ülkelerde gerçekleştirmiş olduğu çalışmalarıyla da musiki alanında kültür elçiliği yapmaktadır. Kendisi, Azerbaycan halk musikisi ve klasik müziğe de önemli katkılarda bulunmuştur. Bu bağlamda Azerbaycan sazının notalı eğitiminin verilmesi sisteminin kurulmasına öncülük etmiştir. Bu araştırmanın amacı, Azerbaycan'da birçok çalışmaya imza atmış olan F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev'in, musiki hakkındaki argümanlarını, beste ve güftelerini bilimsel çevrelere tanıtmaktır. Bununla beraber Baxş?liyev'in beste ve güfteleri, musiki konusunda çalışma yapan araştırmacıların istifadesine sunularak bu alana önemli bir katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Ayrıca Baxş?liyev'in eserlerinin Türkiye'de icra edilmesi ve tanınması, kültürel etkileşimi ve çeşitliliği arttırarak Türk musiki geleneğinin zenginleşmesine katkıda bulunacaktır. Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda Azerbaycan ve Türkiye arasında gerçekleştirilen irtibatların arttırılması noktasında bu araştırmanın kaynak teşkil edeceği düşünülmektedir. Anahtar Kavramlar: Türk Din Musikisi, Azerbaycan Musikisi, F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, Dînî Musiki, Muğam.Music is one of the most important elements that helps preserve the values, traditions and history of a culture. Music, which functions to transfer the identity and memory of every culture, from traditional music to religious music, to future generations, serves many purposes such as preserving cultural identity, expressing emotions, telling stories, entertaining, unifying, encouraging personal development, and use in rituals. This study, It examines the life and works of F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, one of Azerbaijan's leading musicians. The study was prepared in the light of the information obtained from Baxş?liyev himself, his family, his students, his close friends and colleagues. This study, which was prepared using three different data collection techniques, namely document analysis, observation and interview, which are qualitative research methods, consists of 3 parts. In the introduction, after briefly mentioning the history of Azerbaijani music, the purpose and importance of the research, the method of the research, the scope limitations of the research and the literature review for the research are included. The first part is the life of F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, his personality, his Sufi side, instrument playing, his views on music, religious music in Azerbaijan, the opinions of some artists and scientists about the musician, Baxş?liyev's advice to young musicians, the musician participated and organized It consists of concerts and programs. In the second section, his books and articles are discussed and his overseas services are also included in the section. The third part contains the lyrics and compositions. Finally, in the Appendices section, book images are included, as well as the scientific meetings Baxş?liyev attended and the awards he received, and this section is documented with photographs. F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, especially with his interpretation, was a pioneer for many artists working in this field in Azerbaijan. Baxş?liyev, who contributed to the emergence of many works in the field of religious music by bringing a new interpretation to them and played an important role in transferring these works to future generations, serves as a cultural ambassador in the field of music with his works both in Turkey and in other countries. He also made important contributions to Azerbaijani folk music and classical music. In this context, he pioneered the establishment of the notated education system of the Azerbaijani instrument. The aim of this research is to introduce the arguments, compositions and lyrics about music of F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, who has done many works in Azerbaijan, to the scientific circles. In addition, it is aimed to make a significant contribution to this field by presenting Baxş?liyev's compositions and lyrics to the benefit of researchers working on music. In addition, the performance and recognition of Baxş?liyev's works in Turkey will contribute to the enrichment of the Turkish musical tradition by increasing cultural interaction and diversity. Considering all these, it is thought that this research will serve as a resource to increase the contacts between Azerbaijan and Türkiye. Key Terms: Turkish Religious Music, Azerbaijan Music, F?xr?ddin (Salim) Baxş?liyev, Religious Music, Muğam.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessMaster Thesis882047