Yeşil pazarlamada karbon ayak izi kavramının değerlendirilmesi : Çorum İli'nin Dünya üzerindeki karbon ayak izinin belirlenmesi üzerine bir alan araştırması

Abstract

Dünyamızda giderek artan çevre kirliği, geri dönüşü olmayan tahribatlara sebep olmaktadır. Burada en büyük rolü ise ihtiyaçlarımız adına yaptığımız üretimler ve tüketimler oynamaktadır. 1980'li yıllarda geleneksel pazarlamanın dışında çevreye duyarlı yeşil pazarlama kavramının ortaya çıkmasıyla birlikte yeşil pazarlama kadar eski sayılmayan karbon ayak izi kavramı da gelişme göstermiştir. Çalışmada yeşil pazarlama ve karbon ayak izi kavramları ayrıntılı olarak incelenmiş, kavramlar arasındaki ilişkiler, etkileşim düzeyleri incelenerek saha araştırmasıyla desteklenmiştir. Saha araştırması Çorum İli'nde gerçekleştirilmiş olup, Çorum İli merkezinde ikamet eden tüketicilerin yaşam tarzı ve çevresel algı düzeylerine bağlı olarak Çorum İli'nde ve dolayısıyla da dünya üzerinde yaratmış oldukları ayak izi derinlikleri belirlenmiştir. Çalışmanın amacı, yeşil pazarlamada karbon ayak izi kavramının değerlendirilmesi, tüketicilerin yeşil pazarlamaya, çevresel değerlere olan duyarlılığına ve yaşam tarzlarına göre yaratmış oldukları karbon ayak izlerinin ölçülmesidir. Bu amaçla Çorum ili merkezinde ikamet eden 432 tüketiciden elde edilen anket verileri SPSS 18.0 paket programında analiz edilmiştir. Tüketiciler kümeleme yöntemiyle derin, orta ve yüzeysel ayak izi derinliklerine göre 3 gruba ayrılmış, çevresel değer algıları ve yaşam tarzlarına göre ayak izi derinlikleri arasında fark olup olmadığı Anova yöntemiyle test edilmiştir. Buna göre araştırmaya katılan tüketicilerin yaşam tarzlarına göre Çorum ilinde yaratmış oldukları ayak izi derinlikleri arasında cinsiyet, yaş, medeni hal ve eğitim düzeylerine de bağlı olarak fark olduğu, çevresel değer algı düzeylerine göre ise, ayak izi derinlikleri arasında fark olmadığı belirlenmiştir.

Environmental pollution is gradually increasing in the world, and this leads to irreversible devastation. Productions and consumptions that we done because of our needs play the biggest role in this context. In 1980s, apart from traditional marketing, environment-friendly green marketing and carbon footprint concepts made progress. In this study, green marketing and carbon footprint concepts are investigated; the relations between these concepts and interaction levels are not only examined but also supported with field research done in Çorum. Footprint depths created by consumers, in Çorum and hence in the World are determined depending on the lifestyles and the environmental perception levels of the consumers live in Çorum city center. This study is aimed to apply carbon footprint in green marketing and to evaluate carbon footprint created by consumers based on green marketing, sensitiveness of environmental values and lifestyles. For this reason, survey data, obtained by 432 consumers live in Çorum city centre, is analyzed by SPSS 18.0 package. Consumers are separated into three clusters (deep, medium, slight) by using cluster analysis, and Anova method is applied to test whether there are differences between consumers footprints depending on sensitiveness of environmental values and lifestyles of the consumers. The results of this study demonstrates that, there are differences between footprints created by participants depending on their gender, age, marital status and educational levels, and also there are not any differences between footprints created by participants depending on their sensitiveness of environmental values.