İslam Tarihi’nde 'Esmâu Resulillah (Resulullah’ın İsim ve Künyeleri)' Geleneği ve İbn Fâris’in Esmâü Resulillah ve Meânîhâ Adlı Risalesi

Abstract

Resulullah’ın isimleri konusuna birçok hadis ve siyer kitabında yer verilmesinin yanında, şemail kitaplarında bu konuya has bölümlerin ayrıldığı görülmektedir. Bu bölümlerin yanında, Esmâ-i Hüsnâ’da olduğu gibi, Resulullah’ın isimleri için de müstakil eserler yazılmıştır. Esmâ-i Resulullah konusunda yazılan en önemli eserlerden birisi Kûfe dil mektebine mensup dil ve edebiyat âlimi İbn Fâris’in (ö. 395-1004) “Esmâü Resulillah ve Meânîhâ” adlı risalesidir. Bu risalede, Resulullah’ın isimlerinin senetlerine ve bu isimlerin kelime anlamlarına ayrıntılı bir şekilde yer verilmiştir. Çalışmamızda bu risale tercüme ve tahkik edilmiştir. Risale’de Resulullah’ın meşhur isimleri verilmiştir. Bu eserde Resulullah’ın meşhur isimleri, sözlük manası ve Resulullah’a verilmesi sebeplerine değinilmiştir. Ayrıca Kur’anı Kerim ve hadislerden kaynak verilerek, Resulullah’ı temsil etmesi yönünden değerlendirilmiştir. Bunun yanında, sözcüklerin Arap şiirinden örneklerle açıklanması suretiyle konu zenginleştirilmiştir. Eser bu konuda yazılan müstakil eserler arasında ve hicri IV. asırda yapılmış olmasından dolayı önemlidir.

The names of the Rasulullah are included in many hadith and cleric books, and the chapters in this book are divided into sections. In addition to these sections, as for asma alhusna, for the names of the messenger of Allah, separate works were written. One of the most important works written about asma Rasulillah is the “Asma Rasulillah wa Maaniha” tractate, which is Ibn Faris (d. 395-1004). In this tractate, the notes of the names of the Rasulullah and the word meanings of these names are detailed. In our study, this treaty was translated and analyzed. The famous names of the Rasulullah are given in tractate. In this work, the famous names of the Rasulullah, the meaning of the dictionary and the reasons given to the Rasulullah were addressed. Also, sources from the Quran and hadiths were given and they were evaluated in terms of representing the Rasulullah. Besides, the subject is enriched by explaining the words with examples from Arabic poetry. The work is important because it was written in Hijri 4th century between the independent works written on this subject. It is important because it was written in the century.