Makale Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/11491/2171

Listeleniyor 1 - 20 / 103

Ziyade Miktar Kavramı ve Birim Fiyatlı Mallarda Ziyade Miktarın Satım Akdine Etkisi
(Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2023) Çakır, Abdullah
Satım akdinde satıma konu olan malın miktarı genelde akitte belirtilir. Ancak bazen malın miktarının akitten sonra akitte belirtilenden daha fazla olduğu gözlenebilir. Bu durumda ortaya çıkan ziyade miktarın fıkhî hükmünün bilinmesi gerekir. Aksi takdirde taraflar nizaya düşeceklerdir. Bu makalede birim fiyatlı mallarda akitten sonra ortaya çıkan ziyade miktarın fıkhî hükmü ve akde tesiri ele alınmaktadır. Bu vesile ile tarafların böyle bir durumda nizaya düşmemesi, satım akitlerinden sonra ortaya çıkabilecek maldaki ziyade miktarlarda müşteri ve satıcının daha dikkatli olması ve akit beyanına bununla ilgili açıklamaların eklenmesinin sağlanması hedeflenmektedir. Bu kazanımlar da sağlıklı akitlerin yapılmasına ve iktisadi istikrara gereken faydayı temin edecektir. Makalede öncelikle dokümantasyon yöntemi izlenerek kaynaklara ulaşılmış, bu kaynaklardaki görüşler ve delilleri tahlil edilip tüme varım ve tümdengelim yöntemleriyle fıkhî hükümler tespit edilmiştir. Satım akdinde ortaya çıkan ziyade miktarın hükmünün ve akde tesirinin ziyade miktarın asıl ve vasıf olmasına göre değiştiği, ziyade miktarın asıl olması durumunda malın türüne göre akdin sahih ve fasit olabildiği, ziyade miktarın vasıf olduğu durumlarda ise akdin sahih, lâzım ve gayri lâzım gibi hükümlere sahip olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
ZİYADE MİKTAR KAVRAMI VE TOPTAN FİYATLI MALLAR BAĞLAMINDA SATIM AKDİNE ETKİSİ
(Diyanet İşleri Başkanlığı, 2023) Çakır, Abdullah
Satım akdinde satıma konu olan malın miktarı genelde akitte belirtilir. Ancak bazen malın miktarının akitten sonra akitte belirtilenden daha fazla olduğu görülebilir. Bu durumda ortaya çıkan ziyade miktarın fıkhî hükmünün bilinmesi gerekir. Aksi takdirde taraflar nizaya ve tartışmaya düşer. Bu makalede toptan fiyatlı mallarda akitten sonra ortaya çıkan ziyade miktarın fıkhî hükmü ve akde tesiri ele alınmaktadır. Bu vesile ile tarafların böyle bir durumda nizaya düşmemesi, satım akitlerinden sonra ortaya çıkabilecek maldaki ziyade miktarlar konusunda müşteri ve satıcının daha dikkatli olması ve akit beyanına bununla ilgili açıklamaların eklenmesinin sağlanması hedeflenmektedir. Bu kazanımlar da sağlıklı akitlerin yapılmasına ve iktisadi istikrara gereken faydayı temin edecektir. Makalede öncelikle dokümantasyon yöntemi izlenerek kaynaklara ulaşılmış, bu kaynaklardaki görüşler ve delilleri tahlil edilip tüme varım ve tümdengelim yöntemleriyle fıkhî hükümler tespit edilmiştir. Satım akdinin; ziyade miktarın asıl ve vasıf olmasına göre bâtıl, fâsit, sahih, lâzım ve gayri lâzım gibi farklı hükümlere sahip olabildiği sonucuna ulaşılmıştır
Çocuk-Merkezli Kur’an Meali Yazımı Mümkün mü? The Meaning of the Holy Qur??n for School Children Adlı Meal Çalışması Özelinde Bir İnceleme
(HITIT UNIV, 2023) Kabakçı, Ersin
Abstract The efforts to ensure the correct understanding of the Qur??n have a history dating back to the time of its revelation. Based on the same concern, the Qur??n, which was revealed in the language of its first addressees, has been translated into different languages, and even the number of Turkish translations of it has exceeded three hundred. No single child-centered Turkish translation of the Qur??n containing all the verses has been found in the relevant literature. Among about one hundred and seventy English Qur??n translations, only one study for this purpose is identified and thus is at the center thereof in this article. It can be assumed that theological and pedagogical sensitivities played a role in the absence of child-centered Qur??n translations. However, although it is a fact that there are verses in the Qur??n that are difficult for children to make sense of and that are not urgent for them, it is also a fact that there are many verses that will contribute to their moral and religious development, primarily through Qur??nic narratives (qi?a?) and parables (emth?l). In addition, it is seen that children who are already exposed to all kinds of information through communication tools such as websites and social media find themselves in various discussions, especially atheism and deism. Such platforms also raise the possibility of children encountering verses in a way that are taken out of context and even distorted. In this context, it now seems more essential -despite all the difficulties- to take steps to ensure that children meet the Qur??nic verses with the correct meaning. Based on this background, the article opens the issue of child-centered Qur??n translation for discussion by focusing on the work titled The Meaning of the Holy Qur??n for School Children, which was written for the addressees corresponding to children at secondary school and above in Turkey. The aim of the article is to discuss the issue from a point of view limited to the tafs?r perspective and to carry it to wider academic platforms where different disciplines are to be involved. The article subjects the mentioned translation to content analysis and makes comparative analyses of it with some translations in Turkish and English in order to determine what distinguishes it from others. Considering its general features, it has many drawings aiming at helping children understand the verses and attracting their attention. In addition, the translation of many verses which the translator deemed requiring further explanation are preceded by “background info” sections, where explanations or the historical background of the verses are given. These parts provide a “ma??l-tafs?r” feature to the work, and it is understood that they have an important function in children’s understanding the verses. On the other hand, it is noticeable that these parts contain two problematic issues. The first of these is ignoring the historical context of some verses in order to make sense of the children’s mental and emotional worlds. The second, contrary to the first, is that the verses in which appropriate explanations about their historical contexts and occasions of revelations (asb?b al-nuz?l) are not sufficiently conveyed to the world of children, and that the answers to possible questions that may come to mind are not included. In this respect, observing a two-way context that illuminates the historical background of the verses and includes the messages they can give to children for today and the answers to possible questions that may come to their mind emerges as a difficult but ideal goal for a child-centered translation. One of the remarkable features in the translation is that the words that emphasize the main theme of the verses on a page or that are thought to deserve the most emphasis on that page are written in different and larger fonts. In addition to the above-mentioned general features of the translation, the article focuses on the analysis of the translation and explanation of some verses that are more likely to raise questions in children’s minds under the headings of “mutash?bih?t and maj?z”, “descriptions of heaven and hell”, “a?k?m” and “main concepts of the Qur??n”. It is concluded that the translations and background information of some verses examined under these headings have a content to facilitate children’s understanding of the verses. On the other hand, it is recognized as an important shortcoming that some verses which children will need background information on for an easier understanding have been simply translated. Another shortcoming is the absence of Arabic originals of the verses. In fact, this issue is important in terms of children’s acquiring familiarity with the language of revelation. As a result of the analysis, it seems possible to make some recommendations for the future child-centered Qur??n translations. For example, short videos and animations about the existence and oneness of All?h, moral teachings, verses containing some narratives and parables can be prepared and added to the pages of the relevant verses by means of QR codes. In this way, children can be given the opportunity to listen to the Arabic original and translation of the verses aloud as well. In addition to being printed, it can also be considered in e-book format. In addition to the ma??l-tafs?r works, two more formats can be considered. The first of these are “first level” Qur??n translations, which consist of a selection of verses that are thought to contribute to the theological and moral development of children who will meet the meanings of the verses of the Qur??n for the first time. The second is “child-centered thematic tafs?rs.” These are works in which the verses of the Qur??n will be classified and explained according to their themes, and they are expected to include the “difficult” verses in their agenda. It has emerged as an important finding that the Qur??n translations for children, regardless of their type, must be done with an interdisciplinary perspective. In this respect, it should be emphasized that it is necessary to create a platform in which religious education, sociology of religion, psychology of religion, pedagogy and literature disciplines are included in addition to tafs?r, ?ad?th, fiqh and kal?m and the issue is to be discussed in terms of “content”, “style” and “method.”
İnternet ve Sosyal Medyada Algı Yönetimi ve Rivayetlerin Yanlış Yorumlanması -Onedio İsimli Web Sitesindeki Bir Haber Örneğinde
(Sirnak Univ, 2023) Aydın, Osman
Belli durumlara alıştırılabilmek ya da belli şeyleri kabul etmeleri adına insanlar -geçmişten günümüze değin- manipüle edilebilmiş, algı yönetimine maruz bırakılmış ve toplum mühendisliği çalışmalarının nesnesi olabilmişlerdir. Siyasî, askerî, ekonomik, eğitim ya da sosyal herhangi bir sahada algı yönetimi; meşhur bir kitap, halk içinde tanınmış biri, gazete haberleri ya da televizyon vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir. Dinî sahaya bakıldığında da benzer bir durum söz konusudur. Kur’ân ve ilimleri üzerinden ilk dönemlerden bugüne kadar insanlar; bazen ayetler eliyle istenilen yöne kanalize edilmiş, bazen de ayetler üzerindeki sosyal mühendislik tatbikleriyle insanlar yanlış şekilde yönlendirilmişlerdir. Aynı şekilde hadisler üzerinden toplum mühendisliği çabası ve benimsetilmek istenen düşüncenin bir üst makama dayandırılarak ispatlanmaya çalışılması da İslâm’ın ilk dönemlerinden beri mevcut bir durumdur. Algı faaliyetlerinin etki alanına giren tüm bu unsurlar çağımızda farklı bir biçimde yönetilmektedir. Günümüzde karşılıklı iletişim ve etkileşimi sınırsız kılan ve artık kullanım noktasında diğer medya araçlarını neredeyse devre dışı bırakan online ortamlar eliyle algı yönetimi çok farklı bir şekle bürünmüştür. Bu sebeple yeni nesil algı yönetiminin özellikle de hadisler üzerindeki yansımalarını ele almak zorunluluk arz etmektedir. Ancak bu alanda yapılan çalışmaların yeterli olduğunu söylemek zordur. Bu sebeple araştırmanın konusu; hadisler üzerinde gerçekleştirilen yeni nesil algı yönetiminin boyutlarını, “onedio.com” isimli web sitesindeki bir haber üzerinden tahlil etmektir. Çalışmada bu alandaki eksikliğe bir katkı düşüncesiyle güncel algı yönetiminin bir örneği, online yayınların içeriğinin tartışmaya açılması amaçlanmıştır. Ayrıca hadis metinlerine ilişkin tarafsız görünen haberlerle, sözel ve görsel manada tüm usuller kullanılarak oluşturulan algı operasyonlarının boyutlarını somut bir şekilde sunmak hedeflenmiştir. Online ortamların çok geniş bir alanı içine alması sebebiyle Türkiye içerisinde son derece etkin “onedio.com” da yer alan bir haber seçilmiştir. Bu yazıda toplamda on iki rivayet değerlendirmesi mevcutken bunlardan yedi tanesi tetkike açılarak bir tahdide gidilmiştir. Zira seçilen rivayetler doğrudan algı yönetimi unsurları işletilerek manipüle edilen metinlerdir. Geri kalan beş rivayet ise görsel ya da diğer algı unsurlarına gerek kalmaksızın daha uzun ve müstakil çalışmalara konu olabilecek türdendir. Bu sebeple bahse konu rivayetlerin hususî olarak çalışılması hedeflenmektedir. Makalede takip edilen yöntemleri çalışmayı ikiye bölerek izah etmek gerekir. İlk kısımda internet ve sosyal medya kullanım alanını tespit etme adına resmî ve gayr-ı resmî kaynaklar eliyle nicel tarama modellerinden kesitsel veri toplama teknikleri kullanılmıştır. İkinci kısımda ise bu kadar geniş kullanım ağı bulunan internet ortamında hadislerin yanlış sunumu ve rivayetlere ilişkin algı operasyonu, ana problematik alan olarak belirlenmiş; yapılan değerlendirmelere dair gelişen karşıt yaklaşımlar da alt problem sahası seçilmiştir. Bu kısımda, bilginin doğruluğunu tespit adına karşılaştırmalar yapılmış, içerik analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu yönüyle makale nitel bir çalışmadır. Araştırmada online ortamların hadisler noktasında kısmen denetimden uzak kalmasının etkisiyle algı yönetiminin en etkin aracı sayıldığı varsayımından yola çıkılmıştır. Neticede rivayetlerin uzman olmayan kimselerin kasdî yorumlama ve manipülasyonlarıyla farklı mecralara çekildiği ve insanların yanlış yönlendirildiği, akademik anlamda rivayetlerin doğru izahlarını gerçekleştirecek online platformların eksik kaldığı bu yönüyle okuyucunun mezkûr algı oluşturucularla baş başa bırakıldığı söylenmelidir. Son tahlilde taraflı hadis değerlendirmeleri üzerinden toplum mühendisliği faaliyetlerinin yanı sıra, hadisleri savunma ve yayma gayesiyle de yanlış hadis yorumlamalarına dair ciddi bir sahanın varlığı ortadadır. Bu konunun da problematik sahaya dâhil edilmesi ve bu bağlamda yeni çalışmalar yapılması gerekmektedir.
A Comparison of the Linguistic Categories of Muštarak and Muškil of the ?anaf? Islamic Jurisprudence
(Şırnak University, 2023) Topal, Ahmet
The linguistic categories (aqs?m al-laf?) of Islamic Jurisprudence (U??l al-Fiqh) have recently become a source of interest to both Arabic linguists as well as scholars of Islamic Law. There seems to be a widespread tendency, however, among contemporary scholars to approach to them without any concern to highlight aspects where they are similar to, or different from, each other, unless such a comparison was already made in classical manuals of Islamic Jurisprudence, even where the occasion demands the otherwise. One such occasion concerns muštarak and muškil, the two linguistic categories that fall under the first and the second linguistic categorizations respectively. While u??l?s compare muštarak with its co-subcategories (e.g. kh???) and muškil with its co-subcategories (e.g. khaf?), they do not compare muštarak and muškil with each other despite the striking similarities between them. These similarities might compromise the integrity of the linguistic categorization due to the seeming existence of two separate categories for what appears to be the same concept. Therefore, there is a need to analyze the two categories in a comparative way to establish the nature of the relationship between the two, which is an issue, to the best of my knowledge, that has never been addressed in the previous literature, thus constituting an important gap that needs to be filled. The need to fill this gap becomes more urgent as the contemporary works that discuss muštarak and muškil define these two categories almost identical, sometimes even providing the same examples for each one of them, without noting the nature of the difference between them, which epitomizes the degree of misunderstanding which this gap in the classical literature can lead to today. In an attempt to fill this gap, this paper provides, for the first time, a comparative analysis of muštarak and muškil. Falling back upon classical manuals of Islamic Jurisprudences within the ?anaf? school, the present work argues that the difference between muštarak and muškil is that in the case of muškil, the assigned meanings of a given ambiguous expression has not yet thought through and requires two types of inquiries, namely ?alab, which is to list the assigned meanings in use, and ta?ammul, which is to determine which one of the assigned meanings of the ambiguous expression is meant on a given speech/writing occasion. However, in the case of muštarak, the assigned meanings of a given ambiguous expression have already been worked out and therefore are already known by the addressee(s) on a given speech/writing occasion, thus requiring only the inquiry of ta?ammul. Therefore, this paper further argues that after its meanings in use are determined through ta?ammul, muškil turns into muštarak. In this regard, muškil expression can be said to be an earlier version of muštarak, just as muštarak can be referred to be an earlier version of mu?awwal after one of its assigned meanings are preponderated upon through ta?w?l.
Müşkilü’l-Hadis ve Haberî Sıfatların Te’vili Noktasında Ehl-i Hadise Bir Reddiye
(DİN BİLİMLERİ AKAD ARAŞTIRMA MERKEZİ, 2022) Aydın, Osman
In this research, the criticisms of Ashari mutakallim Ibn Furak (d. 406/1015) against Ibn Khuzaymah (d. 311/924) will be discussed in terms of how to explain khabari adjectives. Ibn Furak wrote a book called Mushkil al-Asar to resolve such narrations and opened a special section for Ibn Khuzaymah. Here he criticized Ibn Khuzaymah. The study aims to correctly determine the factors that affect the style and quality of criticism among people or groups with different scientific stances. In this context, methodically; The induction method was used. Because Ibn Furak is one of the important names of the Ahl al-Ray school and Ibn Khuzaymah is one of the important names of the Ahl al-Hadith school. Both of them have notable works on the attributes of Allah. In terms of scope and limitations, a limitation has been made with the works of Ibn Furak and Ibn Khuzaymah. In addition, the general literature on the issue was also scrutinized to determine their scientific, intellectual and sectarian positions. The article assumes that factors such as sectarian belonging and bigotry have a great place under such criticisms and scientific purposes. As a result, although Ibn Furak’s criticisms have their justifications; It has been concluded that he can sometimes ignore some narrations and evidence to support his view, apply the issues that he criticizes both about the narration and the method, and try to prevail by discrediting his opponent in a scientific sense.
Azınlık Fıkhının Temellendirilmesi
(DİN BİLİMLERİ AKAD ARAŞTIRMA MERKEZİ, 2022) Seçkiner, Mehmet Hicabi
İslam dünyasındaki siyasi kargaşa ve ekonomik krizler insanları göçe zorlamıştır. Bunun neticesinde Avrupa gibi kıtalarda Müslümanların nüfusu artmış ve gittikçe de artmaktadır. Bu durum, Müslümanların azınlık halinde yaşadığı ülkelerde azınlık fıkhını gündeme getirmiştir. Zira yabancı ülkelerde Müslümanlar mensup oldukları din ile tabi oldukları ülke kanunları arasında sıkışmış haldedirler. İslam tarihinde uluslararası ilişkiler bağlamında oluşturulan dârülislâm ve dârülharb hukukundan ilham alınarak ihdas edilmeye çalışılan azınlık fıkhının gerekçeleri; İslam’ın insanlığa gönderilmiş son din olması, her çağ ve coğrafyada fıkıh üretebilecek evrensel değerlere sahip bulunması, barış dini olan İslam’ın yaşadığı çevre ile iyi ilişkiler kurması olarak özetlenebilir. Azınlık fıkhının temel referans noktası fıkıh mirasının çağın gerçeklerini dikkate alarak yeniden değerlendirilmesi, nas ve kıyastan sonra ictihadın çalıştırıldığı maslahat ilkesinin temel alınmasıdır.
COVID-19 ve İnanç İlişkisi
(Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2022) Bulut, İsmail; Koç, Ahmet
Bu çalışma, 2020 yılında bütün dünyayı etkisi altına alan ve hâlâ devam etmekte olan COVID-19 salgını ile dinî inanç arasındaki ilişkiyi tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda- Hitit Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrencilerin COVID-19 salgınını ve bundan kaynaklı tıbbi, psikolojik, sosyal vb. durumları inanç açısından nasıl değerlendirdiklerini ve inancın hastalık üzerindeki etkisini tespit etmek amacıyla 344 öğrenciye anket uygulanmıştır. Katılımcıların vermiş olduğu cevaplar analiz edildiğinde salgının açıklanma biçiminin nedensellik ilkesi çerçevesinde, bireylerin sosyal, kültürel ve ekonomik durumları doğrultusunda heterojenlik gösterdiği saptanmıştır. İnsan-din ilişkisinde salgın ve doğal afetler gibi olağanüstü durumların etkisinin kaçınılmaz olduğu görüşü dile getirilmiştir. Dinî bağlamda açıklamalar, nedensellik ilkesini destekler niteliktedir. Dinsel söylem, insan sağlığı ve dünya odaklı yaşam sürmeye karşılık salgın gibi felaketlerin ibret, ceza ve hikmet bağlamında değerlendirilebileceğini öne sürmektedir. Elde edilen bilgiler ışığında katılımcıların, -virüsün insanlar tarafından laboratuvar ortamında üretildiğini düşünseler dahi- değişmez ve yazılı bir kader anlayışına sahip oldukları, virüsün Allah'tan gelen bir imtihan olduğu düşüncesini taşıdıkları görülmüştür. Katılımcıların salgın karşısında geliştirdikleri tutumlar üzerinde yetiştikleri kültürün ve çevrelerinden edindikleri dinî inancın ve aldıkları dinî eğitimin önemli rol oynadığı, aynı zamanda bireyin dinî yaşantısının, eğitim düzeyinin ve yaşadığı çevrenin olaylara bakış açısını etkilediği görülmüştür.
Tefsirde Dilsel Eleştirinin Tekâmülü: Müfessir Semîn El-Halebî’nin Mu‘Tezile Tevillerine Yönelik Dilsel Eleştirileri
(2021) Dinç, Ömer
Tefsir faaliyetlerinde eleştiri kültürünün erken dönemden itibaren ortaya çıktığı söylenebilir. Sahabe dönemiyle birlikte bu süreç klasik döneme kadar devam etmiştir. Belirli bir dönemden sonra kelâmî tavrın yerleşmesiyle birlikte erken dönemden aktarılan tefsir birikiminin bir kısmına yönelik bazı tenkitler gündeme gelmiştir. Özellikle rivayet kanalıyla gelen ve sünnî kelâm anlayışına aykırılık arz eden hususlar, aklî birtakım gerekçelerle reddedilmiştir. Bunun yanında Mu‘tezile mezhebinin ileri sürdüğü görüşler de ciddi bir tenkit sürecine tabi tutulmuştur. Bu eleştirel tavır yeri geldikçe doğrudan rivayete dayanarak yapıldığı gibi bazı zamanlarda dilsel açıklamalarla da gerçekleşmiştir. Bu meyanda tefsirde dilsel verileri esas alarak eleştirinin yönünü belirginleştirip keskin bir hale getirenlerden biri de Semîn el-Halebî’dir (ö. 756/1355). Yapacağımız bu araştırmada Halebî’nin, Mutezile’ye yönelik tavırlarıyla onları tenkit etme biçiminin mahiyetini ortaya koymaya ve Halebî özelinde tefsir geleneğindeki eleştiri kültürünün geldiği aşamayı izah etmeyi amaçlamaktayız. Bu çerçevede öncelikle Halebî’nin güçlü dilbilimsel tefsir anlayışına dair bir çerçeve çizilecek, özellikle sözü edilen eserlerindeki söz konusu yaklaşımı tahlil ve tavzih edilecektir
Osmanlı Tefsir Geleneği Çerçevesinde İbn Kemal Paşa’nın Gayb Ayetleri Hakkındaki Yorumları -Risâle fî Tahkîki’l-Gayb Özelinde Bir İnceleme-
(2021) Dinç, Ömer
İbn Kemal Paşa, Osmanlı dönemi ilim geleneğinin mümtaz isimlerinden birisidir. Yaşadığı zaman dili-minde İslamî ilimlerin her sahasında adından sıkça söz ettiren İbn Kemal Paşa, tefsirde de dikkate alın-ması gereken müfessirler arasındadır. Müstakil bir tefsir çalışmasının yanında onun yazdığı hususî risale-lerle ayetleri izah ve yorumlama biçiminin dikkate değer olduğunu ifade etmeliyiz. Onun Osmanlı tefsir geleneğinin önemli bir halkası olması ve tefsir edebiyatını dikkate alarak kimi zaman kendine özgü dü-şüncelerini ortaya koyması, yeri geldikçe eleştirel bir tavır sergilemesi, üzerinde durulmayı hak eden husu-siyetlerdendir. Bu bağlamda İbn Kemal’in Kur’an’da gayb özelinde geçen bazı ayetleri yorumlama ve izah ediş biçimi onun tefsire dair yöntemine ilişkin önemli ipuçlarını açığa çıkarmaktadır. Buna ilave olarak İbn Kemâl’in İslam düşünce geleneğini belirleyen hususların başında gelen gayb meselesi özelindeki yorum ve düşünceleri, Osmanlı tefsir müktesebatının geldiği aşamayı da gözler önüne sermektedir.
Unutulmuş Bir Kur’an Mütercimi: Abdullah Âtıf Tüzüner Ve Kur’an-I Kerim Ve Türkçe Meali İsimli Eseri Üzerine Bir İnceleme
(2019) Dinç, Ömer
Bu çalışmamızda, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında yaşamış, dinî ilimler başta olmak üzere özellikle dil ve edebiyat sahasında mütehassıs olan Abdullah Âtıf Tüzüner’in mealini ele almaktayız. Bu noktada çalışmanın ilk kısmında Âtıf Tüzüner’in hayatı, üstlendiği görevler, ilmî kişiliği ve kaleme aldığı eserleri ele alınmaktadır. Sonraki bölümde ise, meal çalışmaları içerisinde unutulmaya yüz tutmuş Kur’an-ı Kerim ve Türkçe Meali isimli eseri irdelenmektedir. Âtıf Tüzüner’in mealinde göze çarpan hususiyet, mümkün olduğu kadar Arapça kelimelerin öz Türkçe muadillerini tercih etmiş olmasıdır. Öyle ki Tüzüner’in Türkçe’ye dair yetkin bir donanıma sahip olması, meal çalışmasına da yansımaktadır. Ayrıca kaleme aldığı bu meal çalışmasında, Tüzüner’in dinî ilimlere olan vukufiyeti ve Arap diline hâkim olması dikkat çekmektedir. Zira Tüzüner’in ayetlere ilişkin yeri geldikçe yaptığı kısa izahları, tefsir eserlerine başvurmak suretiyle zikrettiği anlaşılmaktadır. Ayrıca Tüzüner’in ayetlerin çevirisinde Kur’an dilinin anlamı ve bağlamına riayet ettiğini söylemek mümkün gözükmektedir.
Uluslararası İmâm Mâturidî Sempozyumu, Eskişehir 28-30 Nisan 2014
(Hitit Üniversitesi, 2014) Dinç, Ömer
Maturidiyye mezhebinin kurucusu, Orta Asya kökenli ve önemli Hanefi bir âlim olan İmam Mâturidî özelinde bir sempozyum gerçekleştirildi. Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi iş birliğiyle 28-30 Nisan 2014 tarihleri arasında Eskişehir’de düzenlenen Uluslararası İmâm Mâturidî Sempozyumu’na yurt içi ve yurt dışından alanında ihtisas sahibi 60’tan fazla akademisyen iştirak etti. Üç gün boyunca devam eden bu sempozyumun amacı İmam Mâturidî’nin fikirlerini ve yöntemini bütün boyutlarıyla ele alınıp, onun çizdiği düşünce dünyasının anlaşılmasına yönelik önemli katkılar sağlamaktı.
Sayyid Qutb's Literary approach to some early meccan sürahs : A comparative analysis with the 20th century western readings
(AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2019) Kabakcı, Ersin
This article discusses Qutb’s literary approach to the Qur'an in the context of his analysis of some early Meccan sûrahs. First of all, it is clear that Qutb analyzes the sûrahs as whole units. In addition, the mufassir supports his interpretations via thematic and stylistic relations among sûrahs. Moreover, the following three literary features highlighted by Qutb have been revealed: Firstly, he draws attention to the interrelations between theme and style while analyzing a sûrah. Secondly, Qutb usually presents the oath-clusters as a feature which enhances the literary quality. Thirdly, he has the opinion that some certain words having phonetically-stressed tones are particularly preferred to contribute to convey the meaning better. As a result, it has emerged that Qutb prioritizes a “literary” and “holistic” approach over the “historical” and “atomistic” one preferred by the Western scholars of his time
Tefsir, Siyer, Tarih ve Kur'ân' ın kaynaklığı üzerine
(Hitit Üniversitesi, 2019) Türcan, Selim
Studies on early Islam have become very important for Muslims because of their referential and emotional value. The reliability of this information is tried to be tested on the basis of the Qur'an. The fact that the Qur'an is the source of the reliable information has come to the prominence again in the context of the Qur'an-Sîrah-Tafsîr in the studies of both Westerners and Muslims. The efforts to establish the Qur’anic chronology in the West over the last hundred and fifty years are the infrastructure works to use the Qur'anic text as a source of history. Although Muslims were influenced by Westerners, chronology information for them was only a part of the religious efforts to understand the Qur'an. Muslims have not been able to adopt it as an additional paradigmatic stance on their basic perspective. In particular, a neo-tafsir perspective, which was put by the literalist modernism and historicist approach in the place of all the classical Islamic sciences, influenced all kinds of studies in the same direction, especially the studies of the sîrah and history. Therefore, we do not see a basic innovation in the paradigmatic stance of Muslims. In order to reveal the historical source value of the Qur'an and to produce healthy information, we need to convert the history of the Qur'an and the Qur’anic chronology to a seperate historical study area instead of an exegetical one. The benefits of these studies to the classical Islamic sciences such as sîrah, tafsir and fiqh should be considered as a secondary issue. This is the only way to get healthy information which is not distorted by the personal and social expectations.
Ebû Bekir ez-Zübeydî’nin pedagojik açıdan Arap dilinin öğretimindeki yeri
(Selçuk Üniversitesi, 2019) Kılıç, Ramazan
Bu araştırma, dünya medeniyet tarihine ciddi katkılar sunmuş Endülüs Emevi Devleti’nin uhdesinde yetişen en büyük dilcilerden Ebû Bekir ez-Zübeydî ve onun yabancı dil öğretim anlayışı hakkındadır. Zübeydî, günümüzden yaklaşık XI asır kadar önce yaşamış ve çeşitli alanlarda eserler vermiş bir alimdir. Özellikle lügat alanında ihtiyaç duyulan ve dönemin şartlarına hitap edebilen birbirinden değerli eserlerin sahibidir. Bu yapıtlardan birisi olan Kitâbü’l-Vâdıh, Endülüs Emevi Devleti zamanında gereksinim olan Arapçanın öğrenilip öğretilmesine yönelik tasarlanmış bir kitaptır. Arapçanın yabancı bir dil olarak öğretilmesi olgusu, günümüz eğitim sisteminin temel problemleri arasında kabul edilir. Geçmişte de araştırma konusu olan Arapçanın öğretimine Zübeydî, kendi dilci kimliği ile yaklaşmıştır. Bu bakımdan çalışmada, Vâdıh isimli eserin eğitsel olarak nasıl bir yapıda tasarlandığı, klasik ve modern yabancı dil eğitimi alanına neler katabileceği ortaya konacaktır. Betimleyici bir araştırma yöntemi takip edilerek Vâdıh eserinin pedagojik dil eğitimi alanına katkıları tartışılacaktır.
75. Kıyâme Suresinin 16-19. ayetlerinin anlaşılma sorunları üzerine
(Hitit Üniversitesi, 2018) Gezer, Süleyman
Bu çalışma 75. Kıyâme Suresi’nin 16-19. ayetlerinin anlaşılma sorunlarına değinmektedir. Geleneksel görüşe göre ayetler Hz. Peygamberin vahiy alma sürecinde vahyi unutma kaygısıyla dilini oynatması, kendisine söylenen sözleri ezberlemeye çalışması olarak tasvir edilmektedir. Ne var ki günümüzde bu ayetler geleneksel anlayışın aksine ahirette günahkâr insanların durumunu resmeden bir biçimde ele alınmaktadır. Yani bu ayetlerin muhatabı, hesabının acele görülmesini isteyen kişi olarak resmedilmektedir. Böyle yorumlamanın gerekçesi olarak bahse konu ayetlerin surenin diğer pasajlarıyla uyum içinde olmaması gösterilmektedir. Bu görüşün savunulmasında ki temel neden ise, Kur’an’ın kendi içinde bütünlüklü bir yapı olarak görülmesi ve değerlendirilmesidir.
The Qur’an as a source of history: A new approach to the dating of the Qur’anic passages
(Hitit Üniversitesi, 2018) Türcan, Selim
In this paper, we will introduce a method that we try to develop to detect the Qur'anic chronology in a way that is not speculative. For this we will use a method that matches the chronological knowledge we have and the expression patterns contained in the Qur'anic passages. In fact, it is argued that we can more accurately detect the chronology of expressions rather than the chronology data of passages on the basis of this method. Because the data concerning the history of Qur'anic passages are insufficient and controversial. We can be closer to the truth if we test the contradictions and alliances of the narrations and the evaluations at the level that the narrators and evaluaters never planned, that is, at the level of expression. Then we can use the history of different expression patterns to determine the history of any passage that brings them together.
Çevirinin temel nitelikleri bağlamında Kur’an çevirisinde yöntem sorunu üzerine
(Hitit Üniversitesi, 2008) Başkan, Ömer
Çeviri kavramının, özellikle de dili amaç edinmiş edebî metinler bağlamında ne derece mümkün bir aktarımı ifade ettiği hususu önemli bir tartışma konusudur. Kur’an’ın; Müslüman kültürünün asli öğesi olması bir tarafa, Arap dili ve edebiyatı açısından bir zirveyi teşkil ettiği gerçeği ise reddedilemez bir olgudur. Bu ana belirlemeler çerçevesinde Kur’an çevirisindeki yönteme temel oluşturması düşünülen ön belirlemelerin tartışılacağı bu makalede, hem çevirmeni, hem de çeviri okuyucusunu sınırlandırması gereken temel ilkelerin tespiti ana konuyu teşkil edecektir
Müslüman geleneğinde on müjdelenmiş/El-Aşaratül Mubeşşara inancı ve temelleri
(2015) Kanter Akbaş, Özden
Hz Muhammed’in, yaşamlarında cennetle müjdelediği belirli sayıdaki kişilerin varlığına atıfta bulunan on müjdelenmiş inancının delilleri yönünden incelenmesi, bu inancın yapısını çözümlemede en önemli etkendir. Bir inancın dinsel inanç olabilmesi için kutsal kabul edilen kitaba dayanması zorunludur. Akıl ise, kelamı anlamda ve maksadını belirlemede rol oynamaktadır. Nakli delillerin doğruluğu veya anlamı öznel olduğundan, bir kimse veya fırkanın inancına temel oluşturacak biçimde yorumlanabilmektedir. Yaşamlarında cennetle müjdelenmiş on kişinin varlığı inancının, Kur’an’dan delilleri mevcut değildir. Tarihsel süreçte, bir inancın nakli delilinin kitapta bulunmaması durumunda, bu türden bir delil olarak çeşitli hadisler üretilmiştir. İşte, on müjdelenmiş inancının durumu budur. Bu inanç hakkında yapılan araştırmalar, bu inancı ortaya çıkaran sosyal ve siyasal yapıyı çözümlememektedir. Bu sosyal ve siyasal amaçlar çözümlenmeden bu inanç için delil olarak sunulan hadislerin doğru kabul edilmesi durumunda da, bu inancın oluştuğu dönemden farklı bir sonuca ulaşmak mümkün olmamaktadır. Bu makalede amaç, bu inancın İslam öncesi kültürlerdeki temellerini araştırmak olmadığından, sadece Müslüman geleneğindeki oluşum ve gelişimi incelenmiştir.
Mitolojilerdeki kutsal/ seçilmiş lider anlatımlarının modern toplumlardaki yansımaları
(2019) Kanter Akbaş, Özden
İnsan, akli melekelerini kullanmaya başladığı dönemden itibaren etrafını inceleme ve anlamlandırma gayreti içerisinde olmuştur. İçinde yaşadığı dünyanın zorlukları ile mücadele ederek günlük yaşantısındaki tecrübeleriyle birçok olay ve olguyu anlamlandırırken, bilgisinin yetmediği, gücünü aşan olay ve olguları metafiziksel varlıklar üzerinden yorumlamaya çalışmıştır. Bu varlıklar bazen insanlar arasına karışan tanrılar, bazen yarı tanrı özellikleri taşıyan ve doğaüstü güçlere sahip insanlar, bazen de insan dışı doğaüstü varlıklardır. Kozmolojik yaratma, dünyada meydana gelen kozmolojik değişimler, tufanlar veya bir toplumda meydana gelen toplum yapılarını değiştiren açıklayamadıkları olaylar, metafizik varlıkların veya Tanrıların cezalandırması veya ödüllendirmesi şeklinde mitolojik anlatımlarla tanımlanmıştır. Bu makalede modern insanın her ne kadar seküler bir yaşam sürse de, toplumları ilgilendiren büyük değişimlerde veya kozmolojik çaresizliklerinde seçilmiş ve kendisinden daha üstün, Tanrıyla bağları daha güçlü varlıkları ve liderleri farklı formlara büründürerek yaşatma eğilimlerinden bahsedilecektir

Güncel Gönderiler