Deizm mi? Hiçliğin Küreselleşmesi mi? Günümüz Gençliğinin Dindarlık Algısı Üzerine Bir Değerlendirme
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İlahiyat Yayınları
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Günümüz Türkiye’sinde gençliğin deist, ateist veya agnostik bir eğilime doğru sürüklendiği hususu kamusal gündemi yoğun bir biçimde meşgul etmektedir. İnanç bunalımı yaşadığı iddia edilen gençlerin bu durumlarına ilişkin kapsamlı akademik saha araştırmalarının eksikliği, konunun birtakım söylentiler ve duyumlar üzerinden analiz edilmesine neden olmaktadır. Söz konusu değerlendirmeler magazinsel/popüler bir çerçevede çoğunlukla da indirgemeci bir dil üzerinden yapılagelmektedir. Sosyal bilimciler, özellikle sosyologlar, çeşitli kavramsallaştırmalar üzerinden yaşanılan ve tecrübe edilen sosyal gerçekliği anlamaya ya da açıklamaya çalışırlar. Yaşanan sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel değişim ve dönüşümler ortaya atılan kavramsallaştırmalar üzerinden analiz edilir. Bu bağlamda, günümüz modern toplumları üzerine tespitleri ve kavramsallaştırmaları ile bilinen düşünürlerden birisi de Amerikalı sosyolog George Ritzer’dir. Ritzer, günümüz toplumlarını “McDonaldlaşma”, “tüketim araçları ve tüketim katedralleri”, “kür-emperyallaşme (grobalization)” ve “hiçliğin küreselleşmesi (globalization of nothing)” gibi çeşitli teorik kavramsallaştırmalar üzerinden çözümlemeye çalışmaktadır. George Ritzer tarafından geliştirilen “hiçliğin küreselleşmesi” teorisinin, modern toplumlarda dini kimliklerin ve ritüellerin nasıl dönüştüğünün incelenmesinde, özellikle de günümüz gençliğinin dindarlık eğiliminin makro bir çerçevede analiz edilmesinde güçlü bir teorik çerçeve sunmaktadır. Bu çalışmanın temel iddiası, günümüz gençliği özelinde gündeme gelen dini kimlik ve dindarlık eğilimlerinin, -deizm, ateizm ve agnostisizme yöneldiği ya da bu eğilimler üzerinden analiz edilmesinden daha ziyade-, Ritzer’in ‘hiçliğin küreselleşmesi’ teorisi bağlamında ifade ettiği özgün/ayırıcı içerikten yoksun, tasarlanmış ve kontrol edilmiş boş biçimlerin (hiçlik) oluşturduğu sosyal gerçekliğe bağlı olarak gerçekleşen bir yönü olduğu üzerinedir. Günümüz gençliğinin dindarlık eğilimine yönelik gerçekleştirilecek tartışmaların bu bağlam üzerinden yapılmasının konuyu indirgemeci yaklaşımların dışında bir alanda, eleştirel bir tarzda tartışmayı mümkün kılacağı düşünülmektedir. Çalışmada öncelikle Ritzer’in hiçliğin küreselleşmesi teorisi genel olarak verildikten sonra bu teori ışığında tüketim kültürü ve sosyal medyanın gençlerin dini yönelimleri üzerindeki uzanımları ele alınacaktır. Anılan husus makro sosyolojik bir yaklaşımla ele alınarak tartışılacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Gençlik, Dindarlık, Deizm, Agnostisizm, Küreselleşme, Hiçliğin Küreselleşmesi
Kaynak
Din Sosyolojisi Açısından Bazı Güncel Dini Meseleler ve Çözüm Önerileri
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Çoştu, Yakup (2024). “Deizm mi? Hiçliğin Küreselleşmesi mi? Günümüz Gençliğinin Dindarlık Algısı Üzerine Bir Değerlendirme”, Din Sosyolojisi Açısından Bazı Güncel Dini Meseleler ve Çözüm Önerileri, ed. Coşkun Baba ve Mehmet Büküm, 22-43. (Ankara: İlahiyat Yayınları).
